Democracy in the Digital Age
Voor de versterking van de democratie zijn innovatie, onderwijs en technologie cruciaal. Dat blijkt uit een opinie van de European Group on Ethics in Science and Technologies (EGE). Het advies dient als richtlijn voor de Commissie bij het bevorderen van de democratie. Het rapport signaleerde verschillende democratische uitdagingen, waaronder de toenemende afhankelijkheid van technologiebedrijven voor de levering van openbare diensten. De motivatie voor sociaal technologische ontwikkelingen is daardoor te vaak gebaseerd op winstoogmerk in plaats van het maatschappelijk belang. De EGE gaat ook in op de gevaren van sociaal technologische ontwikkelingen, zoals het verspreiden van desinformatie. Zij ziet deze gevaren als een serieuze bedreiging voor de democratie en vindt het versterken van de democratie daarom een noodzaak. Hiervoor doet de EGE vijf aanbevelingen.
Belang van burgerschap
Ten eerste vindt de EGE dat digitale geletterdheid, burgerparticipatie en -onderwijs bevorderd en ondersteund moeten worden. EU-instellingen, lidstaten en andere overheidsinstanties moeten iedere Europeaan digitaal onderwijs bieden om de online democratische betrokkenheid te waarborgen en de toegang tot informatie te verbeteren. Daarnaast moeten vaardigheden voor deelname aan het publieke debat via onderwijs gestimuleerd worden. Ook moeten er passende maatregelen genomen worden om ervoor te zorgen dat digitale kloven overbrugd worden.
Innovatie ten behoeve van de samenleving
Verder beveelt de EGE ook aan om maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat publiek gefinancierde innovatie ten goede komt aan de samenleving. De EGE stelt dat er momenteel een grote kloof is tussen enerzijds de financiering van onderzoek en innovatie en anderzijds de merkbare voordelen voor de samenleving van de kennisoverdracht. Daarom bevelen ze aan om hier maatregelen op te nemen, bijvoorbeeld door commerciële bedrijven te stimuleren om meer te investeren in de publieke sfeer. Daarnaast moeten er zorgvuldige samenwerkingsverbanden tussen de publieke sector en digitale dienstbedrijven worden opgezet.
Context
De European Group on Ethics is een onafhankelijk adviesorgaan van de Commissie, die op verzoek van Von der Leyen dit advies uitbrengt. Vanwege druk op de democratie wordt er momenteel meer nagedacht over zijn weerbaarheid. De Commissie denkt na over hoe zij de democratie kan innoveren. Dat probeert zij bijvoorbeeld via Europese burgerpanels. In maart 2022 deden vier Europese burgerpanels na afloop van de Conferentie over de Toekomst van Europa aanbevelingen voor toekomstig Europees beleid. Eerder dit jaar was er ook een burgerpanel over de bevordering van de leermobiliteit.
Mede geschreven door Lotte Kloosterhof.
