Bij het ontwikkelen van nationale kwalificatiekaders (NQF’s) is het lastig de balans te vinden tussen het bereiken van harmonisatie enerzijds en tegelijkertijd recht te doen aan nationale kenmerken. Dit is één van de conclusies van Cedefop, die in kaart gebracht heeft hoe lidstaten het Europees Kwalificatiekader (EQF) geïmplementeerd hebben in nationale kaders. Uit de analyse blijkt dat het EQF een impuls gegeven heeft aan de ontwikkeling van NQF’s. Wel zijn er grote verschillen tussen de lidstaten.

Cedefop analyseert de implementatie van het EQF

Balans tussen harmonisatie en nationale kenmerken 

Bij het ontwikkelen van nationale kwalificatiekaders (NQF’s) is het voor lidstaten lastig een balans te vinden tussen internationale vergelijkbaarheid en relevantie op nationaal niveau. In de publicatie ‘Analysis and overview of NQF level descriptors Europe’ heeft Cedefop gekeken naar de implementatie van het Europees Kwalificatiekader (EQF) in verschillende lidstaten. Er is geen eenduidige wijze om nationale indicatoren te ontwikkelen: lidstaten hebben hier op verschillende wijze invulling aan gegeven.

Met name op het gebied van competenties zijn er veel verschillen in de wijze waarop lidstaten deze interpreteren en hoe zij invulling geven aan het begrip competentie. Hierdoor vervaagt het onderscheid tussen de categorie vaardigheden en competenties. Sommige lidstaten geven juist meer aandacht aan transversale vaardigheden. Over het algemeen geldt dat hoe meer lidstaten recht proberen te doen aan nationale kenmerken, hoe specifieker het kader wordt waardoor vergelijking op internationaal niveau lastiger wordt.  

Context

Het EQF is in 2008 ontwikkeld. Het is een gemeenschappelijk Europees referentiekader om kwalificaties binnen Europa met elkaar te kunnen vergelijken. Op deze wijze wil de Commissie bijdragen aan de transparantie van onderwijssystemen, zodat mobiliteit voor studenten en op de arbeidsmarkt bevorderd kan worden. Het referentiekader bestaat uit acht niveaus op basis van leerresultaten, ingedeeld in kennis, vaardigheden en competenties.

Deze analyse van Cedefop is opgesteld ter ere van het tienjarig bestaan van het EQF in 2008 en ter bevordering van verdere implementatie, zoals voorzien is in de herziene aanbeveling in mei 2017. Het rapport illustreert de invloed van het EQF op de ontwikkeling van NQF’s en toont aan met welke dilemma’s lidstaten te maken hebben in dit proces.