Europese universiteiten zijn over tien jaar open en autonoom, betrokken bij de samenleving en dicht bij hun kernwaarden, hoopt de European University Association. Om hun toekomstvisie waar te maken vraagt de universiteitenkoepel om overheidsfinanciering die recht doet aan de groeiende verantwoordelijkheden van universiteiten in Europa.


EUA voorziet open en autonome toekomst voor Europese universiteiten

Universiteiten in 2030 open en autonoom

Europese universiteiten zijn over tien jaar open en autonoom, betrokken bij de samenleving en blijven dicht bij hun kernwaarden, hoopt de European University Association (EUA). De EUA presenteert haar visie op de toekomst van universiteiten in Europa in ‘Universities without walls - A vision for 2030’. De koepel voorziet een kennislandschap waarin universiteiten de ruimte bieden voor onderzoekers en studenten om aan de ene kant onderzoekend en creatief te denken, en aan de andere kant de samenleving nauw te betrekken bij kennisontwikkeling. Hiervoor wordt onder andere Open Science de norm, universiteiten krijgen een leidende rol in innovatie-ecosystemen en er dient meer flexibiliteit te worden verleend om academische carrières aantrekkelijk te maken.

Garantie nodig op financiële autonomie

Universiteiten staan nog wel tegenover grote uitdagingen om de visie van de EUA waar te maken. De EUA ziet grote verschillen tussen universiteiten in Europa en de middelen die zij ter beschikking hebben. Onderfinanciering leidt tot ongelijke startposities in competitie tussen universiteiten in Europa. De economische crisis ten gevolge van de coronapandemie zal de kloof het komend decennium waarschijnlijk versterken. De EUA vraagt om overheidsfinanciering die recht doet aan de groeiende verantwoordelijkheden van universiteiten om hun financiële autonomie te garanderen. Daarnaast is flexibiliteit in financieringsprogramma’s nodig om de balans te vinden tussen onderzoek aangedreven door maatschappelijke uitdagingen en onderzoek aangedreven door nieuwsgierigheid.

Universiteiten belangrijk voor Europa

Universiteiten zijn het boegbeeld van vreedzame en constructieve Europese en internationale samenwerking, aldus de universiteitenkoepel. De EUA signaleert een groeiende relevantie van universiteiten voor de geopolitieke positie van Europa. Om hoge kwaliteit van onderzoek, innovatie en onderwijs te garanderen dienen universiteiten de deuren naar elkaar open te houden. Dit vraagt van universiteiten om internationale samenwerking kritisch te beoordelen op basis van sterke kernwaarden en principes voor academische vrijheid.

Context

De European University Association is een koepel van universiteiten en nationale vertegenwoordigers in 48 Europese landen. De verkondigde visie van de EUA voor 2030 is onder andere bestemd als input op de ‘Transformation Agenda for Higher Education’ die de Commissie eind 2021 verwacht te publiceren in het kader van de Europese Onderwijsruimte en als ondersteuning voor de Europese Onderzoeksruimte. Daarnaast wil de EUA met het rapport universiteiten begeleiden om institutionele strategieën in de context van het Europees hoger onderwijs verder te ontwikkelen.