Er is een inclusievere benadering nodig voor taalbeleid. Om meertaligheid te bevorderen en ondersteunen is er op scholen in Europa meer aandacht nodig voor de waarde die talen hebben in het leerproces. Het Network of Experts working on the Social dimension of Education and Training (NESET) pleit voor een beleid waarbij iedere taal gelijk is en het aanleren van een taal wordt gepersonaliseerd. In Nederland blijkt de AIM-methode succesvol in het faciliteren van kwalitatief beter taalonderwijs.

Experts pleiten voor inclusief taalonderwijs

Europees taalonderwijs steeds persoonlijker

Het taalonderwijs in Europa behoeft een inclusievere aanpak waarin iedere taal gelijk is, geeft NESET aan in het rapport 'The future of language education in Europe' , waarin zij het Europese taalonderwijs analyseert door middel van zes case studies. Strategieën voor taalonderwijs in Europa reageren langzaamaan op de behoefte voor personaliseren in het aanleren van talen op school. Toch is er de laatste jaren wel een verschuiving zichtbaar in de perceptie van de rol die taal speelt in het leerproces. NESET geeft aanbevelingen om deze goede stappen voort te zetten door de kwaliteit van taalonderwijs in Europa te verbeteren en een cultuur van meertaligheid te scheppen. Naast verwerving van nieuwe talen, moet het ontwikkelen en behouden van vaardigheden van leerlingen in hun moedertaal centraal staan.

Taalonderwijs nog niet gelijkwaardig

Om de leeromgeving op scholen te verbeteren, is er een inclusieve blik op meertaligheid nodig die de waarde die verschillende talen dragen erkent. Bij de implementatie van meertalige pedagogische methoden, zoals taalgevoelig leren van talen, is institutionele ondersteuning voor leerkrachten nodig. De voorrangspositie van sommige talen moet worden afgebroken en er zou een inclusief beleid gevoerd moeten worden waarin alle talen gelijk zijn, zowel in het onderwijs als in de samenleving. Op scholen kan er meer gekeken worden naar de mogelijkheden in overgangen van verschillende talen in plaats van doeltalen te scheiden.

Inspirerende methode toegepast in Nederland

Een voorbeeld van eigen bodem is de Accelerative Integrated Method (AIM) voor het instrueren van vreemde talen, die wordt uitgelicht in het rapport. Deze methode wordt op verschillende middelbare scholen in Nederland toegepast, waarbij leerlingen een nieuwe taal aanleren met gebruik van de taal zelf. Tijdens de les wordt alleen de vreemde taal gesproken en niet omgeschakeld naar het Nederlands. Uit studies blijkt dat AIM effectiever is dan de standaardmethodes voor taalonderwijs in Nederland, waarin veel aandacht uitgaat naar op grammatica. AIM-studenten toonden meer creativiteit dan niet-AIM-groepen in het spontaan formuleren van zinnen, en ook wisselden AIM-leerlingen minder snel terug naar het Nederlands in gesprekken.

Context

Het Network of Experts working on the Social dimension of Education and Training (NESET) is opgezet als een initiatief van de DG Onderwijs en Cultuur van de Commissie. Lidstaten beloofden twee jaar geleden zich meer in te spannen voor goed taalonderwijs: iedere leerling moet na de middelbare school twee vreemde talen kunnen beheersen. Om dit te bereiken zouden lidstaten onder meer moeten investeren in het bijscholen van leraren, mobiliteit onder leerlingen en leraren bevorderen en innovatieve lesmethoden en het gebruik van digitale hulpmiddelen moeten aanmoedigen.