Het bouwpakket: concurrentiekracht, inclusie en arbeidsmarkt
Nabij Legoland in Denemarken, in het plaatsje Herning, ondertekenden op vrijdag 12 september de Europese Onderwijsministers de Herning Declaration voor “aantrekkelijk en inclusief beroepsonderwijs en -opleiding voor meer concurrentiekracht en kwalitatieve banen”. In deze verklaring bevestigen ze hun inzet om de Raadsaanbevelingen uit 2020 en de Osnabrückverklaring te implementeren. Ook zullen ze hun beroepsonderwijsstelsels verder ontwikkelen en werk maken van recente EU-beleidsontwikkelingen en de Union of Skills. De ministers benadrukken dat beroepsonderwijs een sleutelrol speelt in het aanpakken van grote maatschappelijke uitdagingen, zoals de digitale en groene transities en structurele tekorten op de arbeidsmarkt.
Instructies: doelstellingen voor leren en werken
De verklaring legt een aantal doelen en accenten vast voor 2026-2030: het beroepsonderwijs moet aantrekkelijker en kwalitatiever worden, gepositioneerd worden als volwaardig alternatief naast het hbo en wo, en beter aansluiten op de arbeidsmarkt. Extra aandacht gaat uit naar opleidingen die cruciaal zijn voor de groene en digitale transitie, zoals STEM en de tekortsectoren. In het kader van Leven Lang Ontwikkelen moet in 2030 minstens 60% van de volwassenen deelnemen aan onderwijs of scholing. Goede stages, nauwe partnerschappen met werkgevers en sociale partners en gebruik van skills- en alumni-data moeten ervoor zorgen dat mbo-studenten beter voorbereid zijn op een veranderende arbeidsmarkt.
De rode draad: investeren in mensen en mobiliteit
Betere arbeidsvoorwaarden en meer autonomie moeten het tekort aan leraren en opleiders verminderen. Ook mobiliteit blijft uiteraard een belangrijk speerpunt: minstens 12% van de studenten, leraren en opleiders moet internationale ervaring opdoen. Tot slot, inclusie voor iedereen loopt als een rode draad door de verklaring. Onderwijsbeleid moet kansenongelijkheid en (gender)stereotypen aanpakken.
Euroskills: topsport in Denemarken
De locatie voor de onderwijsraad was niet toevallig gekozen. Denemarken, dit halfjaar Voorzitter van de Raad, was ook gastheer van het evenement Euroskills. Dit evenement is onderdeel van het wereldwijde World Skills-netwerk. In vakwedstrijden strijden Europese mbo-studenten uit alle disciplines met elkaar om de medailles. Neth-ER was erbij om een kijkje te nemen. Er was een heus Olympisch dorp, een openingsceremonie en een Holland House. De motivatie en inzet van de Europese deelnemers was inspirerend voor alle aanwezigen. Team NL ging naar huis met twee gouden plakken en een bronzen medaille.
Context
Op 30 november 2002 tekenden de ministers van Onderwijs uit 31 Europese landen en de Commissie de Kopenhagenverklaring om de samenwerking in het Europese beroepsonderwijs te verbeteren. Speerpunten zijn de aantrekkelijkheid van het mbo, erkenning van kwalificaties, mobiliteit en de kwaliteit van leraren en trainers. De nieuwe Herning Declaration volgt op de Osnabrück Communiqué, ondertekend in 2020, de Riga Conclusies van 2015 en de Brugge Communiqé van 2010.
