Vaardigheden matchen regionaal
Investeren in volwassenenonderwijs en vaardighedenontwikkeling, en betere matching van vaardigheden is het devies. In het rapport Employment and Social Developments in Europe 2023 ziet de Commissie aanhoudende en in sommige sectoren toenemende arbeidstekorten. Volgens het onderzoek dat zij deed voor het rapport heeft investeren in vaardighedenmatching op regionaal niveau positieve macro-economische effecten. Als mbo-instellingen en openbare diensten voor arbeidsbemiddeling beter bereikbaar zijn voor mensen kan het positieve effecten hebben voor ondervertegenwoordigde groepen op de arbeidsmarkt. Dit kan vooral veel effect hebben in niet-grootstedelijke gebieden.
Niet alle maatregelen op de onderwijstafel
Voor veel andere financiële maatregelen ligt de bal toch echt bij andere sectoren en ministeries dan het onderwijs. De Commissie wijst er dan ook op dat sociale partners een belangrijke rol spelen in het oplossen van arbeidstekorten. Het onderwerp moet vaker op tafel komen binnen de sociale dialoog. Het zou dan bijvoorbeeld kunnen gaan over financiële stimulansen. De Commissie is verheugd te melden dat ongeveer de helft van de lidstaten regelingen voor individuele leerrekeningen aan het ontwikkelen is. Andere maatregelen betreffen het hervormen van belastingsystemen, waarbij de Commissie becijfert dat gerichte belastingverlagingen voor mensen met een laag inkomen een veel grotere impact hebben dan algemene belastingverlagingen. Ook kunnen sociale partners bijdragen aan het creëren van aantrekkelijkere arbeidsomstandigheden. Daarnaast zijn er activerende maatregelen nodig voor mensen die nu niet werken. Het verlagen van de kosten van kinderopvang kan positieve effecten hebben op de arbeidsmarktparticipatie van vrouwen.
Context
2023 is het Europees Jaar van de Vaardigheden en dat is niet zonder reden. Er zijn grote arbeidstekorten, zeker in sectoren als ICT, zorg, Science, Technology, Engineering & Mathematics (STEM). In de toekomst zullen deze alleen maar toenemen, zowel als het gaat om hogere als lagere vaardighedenniveaus. De huidige Commissie nam in 2020 een vaardighedenagenda aan die moet bijdragen aan het oplossen van de vaardighedentekorten in het licht van de groene en digitale transitie. De EU stelt zichzelf ten doel dat in 2030 zestig procent van de burgers in de EU zich laat bijscholen. Om vaardighedentekorten verder te beperken zal de Commissie dit najaar ook met een voorstel komen om gemakkelijker arbeidsmigranten buiten de EU aan te trekken.
