Neth-ER > Onderwijs

Dossier: Vluchtelingenonderwijs

Om vluchtelingen goed te kunnen laten integreren in de Europese samenleving is het van belang dat zij de juiste ondersteuning krijgen. Passende vaardigheden zijn zowel nodig voor de sociale integratie (denk aan het spreken van de taal), als voor de aansluiting op de arbeidsmarkt. Onderwijs moet hiervoor worden afgestemd op de specifieke omstandigheden van vluchtelingen. De EU besteedt via een aantal wegen aandacht aan de integratie van het toegenomen aantal vluchtelingen in Europa.

Migranten en vluchtelingen een plek geven

De Europese Commissie presenteert in september 2020 het nieuwe Europese pact inzake immigratie en asiel. Het is een tweede poging van de Commissie om tot een gezamenlijk Europees asielsysteem te komen, en bouwt voort op het pact van 2016. In 2016 wees ook het Europees Parlement op het belang van integratie door middel van programma’s die alfabetiserings- en taalcursussen en professionele opleidingen aanbieden. Een belangrijk nieuw onderdeel van het migratiepact zijn talentpartnerschappen met buurlanden om zo legale migratie naar de EU te ondersteunen. De Commissie voorziet een belangrijke bijdrage van migranten aan het opvullen van vaardighedentekorten. Zij doet dan ook een voorstel voor een Skills and Talent Package en start met het opzetten van een EU Talent Pool. Als onderdeel van het pact verschijnt in november 2020 het Actieplan integratie en inclusie 2021-2017. Het plan spoort lidstaten aan integratieprogramma’s, taalontwikkeling en vaardighedenontwikkeling voor vluchtelingen te verzorgen. Ook erkenning van kwalificaties opgedaan in niet-EU landen is een speerpunt.

Inzichtelijk maken van vaardigheden

De Commissie heeft een Skills Profile Tool ontwikkeld voor derdelanders (waaronder vluchtelingen en migranten), waarmee zij hun vaardighedenprofiel kunnen opstellen. Het profiel maakt vaardigheden, kwalificaties en ervaringen inzichtelijk. Dit initiatief is onderdeel van de New Skills Agenda for Europe en werd in juni 2017 gelanceerd. In de geüpdatet Skills Agenda van juni 2020 staat het plan om het vaardighedenprofiel ook te koppelen aan het Europass-platform.

Vluchtelingenonderwijs in Erasmus+

Het Erasmus+-programma 2014-2020 besteedt in navolging van de migratiecrisis voor het eerst gerichte aandacht aan vluchtelingen. De jaarrapportage van 2016 wijst uit dat het programma in dat jaar heeft ingezet op een sociaal inclusief programma, met extra aandacht voor vluchtelingen en migranten. Zo is er 200 miljoen euro toegekend voor het bevorderen van tolerantie, non-discriminatie en sociale inclusie. De ondersteuningstool voor Erasmus+-deelnemers Online Linguistic Support is voor een periode van drie jaar gratis opengesteld aan vluchtelingen, waardoor er 10,000 taalcursussen aangeboden zijn aan vluchtelingen in deelnemende landen. Binnen het nieuwe Erasmus+-programma 2021-2027 maken migranten, waaronder vluchtelingen, deel uit van de doelgroepen binnen de bredere inclusie en diversiteitsstrategie.

Europees kwalificatiepaspoort voor vluchtelingen

De Raad van Europa, niet te verwarren als één van de EU-instellingen, is in 2017 van start gegaan met een pilot voor een Europees Kwalificatiepaspoort voor vluchtelingen. Ook Nuffic doet mee aan de tweede pilotfase. Op basis van beschikbare documentatie van kwalificaties in het hoger onderwijs en een gesprek wordt er een document opgesteld, in lijn met de Lissabon erkenningsconventie. Het ‘paspoort’ poogt betrouwbare informatie te schetsen voor integratie tot de arbeidsmarkt en vervolgstudies. De tweede fase van de pilot loopt af in 2021, met een derde fase op het oog.