cOAlition S wil dat wetenschappers zelf bepalen wat en wanneer zij publiceren. Ook moet er meer ruimte voor het openlijk delen van feedback komen. Dit blijkt uit een beleidsvoorstel dat de coalitie amendeert aan Plan S. Het is tot juni 2024 mogelijk om feedback te geven op dit voorstel.


cOAlition S gaat open access publiceren verbeteren en wil weten wat u daarvan vindt

Geef nu feedback

cOAlition S wil een academisch publicatiesysteem creëren dat voldoet aan de open science maatstaven van de 21e eeuw. Daartoe amenderen zij een nieuwe visie en een set van principes binnen Plan S. Het huidige publicatiesysteem kan de snelheid waarmee onderzoek wordt uitgevoerd en gepubliceerd namelijk niet bijhouden. Hierdoor wordt onderzoek te laat gepubliceerd en wordt vaak alleen het eindresultaat bekend, in plaats van het gehele onderzoeksproces. Volgens cOAlition S schaadt dit de toegankelijkheid van onderzoek. cOAlition S geeft u via een consultatie tot juni 2024 de kans om op hun plan te reageren.  

Effectiever, betaalbaarder en rechtvaardiger

Het voorstel tot vernieuwing van cOAlition S stoelt op twee sleutelconcepten. Ten eerste gaan onderzoekers volledig zelf bepalen wanneer en wat ze publiceren. In zo'n 'door onderzoekers geleid' publicatiesysteem kunnen wetenschappelijke tijdschriften nog steeds beoordelings- en publicatiediensten aanbieden, maar mogen ze wetenschappers niet hinderen in het delen van hun onderzoek. Ten tweede moet het feedbackproces veel opener worden. Bijvoorbeeld door eerdere versies en peer reviews altijd openbaar te delen. Hierdoor wordt niet alleen het eindresultaat, maar het hele wetenschappelijke proces inzichtelijk, wat andere onderzoekers helpt. Ook versnelt dit het publicatieproces, omdat wetenschappelijke tijdschriften nu vaak lang doen over het goedkeuren van artikelen en kritische peer reviews achterhouden. Daarnaast gelooft cOAlition S dat het openbaar maken van het publicatieproces het corrigerend vermogen van de wetenschap versterkt.

Context

Plan S is een initiatief dat in 2018 in het leven is gebracht. Het project wordt ondersteund door cOAlition S, een consortium dat wordt gefinancierd door zestien nationale onderzoeksinstellingen waaronder NWO. Ook de Commissie steunt Plan S financieel. Via Plan S willen deze organisaties ervoor zorgen dat onderzoekspublicaties ten alle tijden toegankelijk worden via open access. De regels van plan S zorgen er al voor dat open access publiceren verplicht is voor onderzoek dat gefinancierd wordt door publieke instanties. Ook riep Plan S onderzoekers al eerder op om hun auteursrechten niet aan uitgevers af te staan.
 

Mede geschreven door Luna Hoogendam.