Nieuwe plannen voor de interne datamarkt
Om Europa beter gereed te maken voor een groeiende wereldwijde datamarkt presenteerde de Commissie een voorstel voor een ‘Data Governance Act’ met nieuwe regels voor data uitwisseling in de EU. Tegelijkertijd publiceerde zij een Mededeling voor het actieplan voor intellectueel eigendom (IP). Gemeenschappelijke regels voor gegevensuitwisseling in de interne Europese markt moeten ervoor zorgen dat bedrijven en onderzoeksorganisaties onder vergelijkbare voorwaarden toegang zullen hebben tot gegevens uit verschillende lidstaten. Deze regels moeten dan uiteraard wel in overeenstemming zijn met bestaande wetgeving zoals bescherming van persoonsgegevens (AVG), consumentenbescherming en concurrentieregels.
Gemeenschappelijke regels voor data uitwisseling in de EU
De Verordening bevat een aantal elementen om data uitwisseling tussen EU-lidstaten soepeler te laten verlopen. Zo worden er maatregelen genomen om gegevens van de publieke sector makkelijker toegankelijk te maken voor hergebruik. Gegevens uit openbare databases worden momenteel vaak niet op Europees niveau beschikbaar gesteld, ook niet voor onderzoek en innovatie. Volgens de nieuwe regels zou een overheid haar data beschikbaar moeten stellen aan alle partijen, als ze een overeenkomst sluit met één partij. Verder moeten duidelijke voorwaarden het makkelijker en veiliger maken voor bedrijven en individuen om vrijwillig data beschikbaar te stellen. Ook wordt er een strikt onderscheid gemaakt tussen dataverwerkers, zoals onderzoekers, en datatussenpersonen (intermediairies). Deze laatste mogen de data die zij beheren niet gebruiken.
Ondersteuning IP-rechten bescherming voor innovatie
Voor een interne markt waarin de uitwisseling van gegevens soepel verloopt is het ook essentieel dat intellectueel eigendom wordt erkend en beschermd. Gepaard met de Verordening voor gegevens presenteerde de Commissie ook haar actieplan voor IP. Met dit actieplan wil de Commissie onder andere de innovatieve industrie in staat stellen hun uitvindingen te valoriseren ten behoeve van de groene en digitale transities in Europa. Op dit moment dient slechts 9% van het mkb aanvragen in voor IP-rechten bescherming. Het actieplan bevat een nieuwe regeling voor financiële steun aan het mkb in samenwerking met het IP-bureau van de EU. Ook zullen er in het kader van het Horizon Europe programma hulpdiensten geboden worden aan het mkb omtrent IP-rechten verlening.
Context
Het voorstel voor de ‘Data Governance Act’ is het eerste resultaat in het kader van de Europese datastrategie, gepresenteerd in februari 2020. Het doel van deze strategie is een ruimte creëren in de interne markt voor het delen van gegevens binnen de EU en tussen sectoren in overeenstemming met duidelijke, praktische en eerlijke regels voor toegang en hergebruik.
De valorisatie van onderzoeksresultaten staat komend jaar hoog op de Europese agenda. De Commissie werkt onder meer aan een Europese valorisatiestrategie.
