Doelen duidelijk, maar onvoldoende beleids- en financiële middelen
De doelen van de missies zijn duidelijk, maar op nationale, regionale en lokale niveaus is het nog zoeken welke middelen nodig zijn om de missies te laten slagen. De benodigde middelen zijn vaak nog onbekend, of afwezig. Volgens het eindrapport van de Europese expertgroep voor de EU missies zijn de missies nog niet genoeg gevorderd om hun vooruitgang te kunnen volgen. Hierin zijn verschillende knelpunten blootgelegd en doet ze aanbevelingen voor de missies tot het eind van het huidige kaderprogramma in 2027. Ondanks dat lidstaten de missies steeds meer in de beleidsdiscussies en ontwikkelingen verweven, staan de missies nog in de kinderschoenen. Ook het inzamelen van financiële middelen van de publieke sector, gemeenschappelijke en private initiatieven kan nog verbeterd worden. Momenteel zijn er ook te weinig synergieën om de missiedoelen te behalen met de beschikbare middelen. Dit nieuwe rapport van de expertgroep is echter wat voorzichtiger dan de zelfevaluatie van de Commissie van afgelopen zomer: volgens de Commissie waren de missies een groot succes.
Ondanks moeilijkheden wel indicaties van vooruitgang
Ondanks deze moeilijkheden zegt de expertgroep wel indicaties te zien van vooruitgang in het behalen van de missiedoelen en hun impact. Zo lijkt de ondersteunende rol van de Commissie een positieve invloed te hebben. Ook worden de missies in nationaal onderzoeks- en innovatiestrategieën verwerkt waardoor het meer overeen komt met al bestaand beleid. Bovendien is er goede coördinatie tussen de missies en Europese beleidsprogramma's, zoals het Europe Beating Cancer Plan en worden steeds meer leerpraktijken opgericht voor wederzijds leren en het beoordelen en evalueren van de missies.
Betere beleidsmatige verankering en verduidelijking nodig
Volgens de expertgroep moet de EU een stevigere politieke en beleidsmatig verankering bieden aan de EU missies. Dit kan worden bereikt door ze nog beter op te nemen in initiatieven zoals de Green Deal, maar ook in het beleid op EU-, nationaal of regionaal niveau. Bovendien kunnen de missies specifieker worden gedefinieerd, zodat op Europees, nationaal, regionaal en lokaal niveau beter kan worden bedacht welke middelen nodig zijn om de missie doelen te behalen. Ook hebben de missies baat bij het duidelijker omschrijven van de rol die burgers kunnen spelen in het behalen van de missiedoelen.
Context
De EU missies zijn in het leven geroepen om het Europese onderzoeksveld te laten samenwerken met publieke en private partijen om meer concrete en duurzame oplossingen te vinden op maatschappelijke vraagstukken. Deze missies zijn deels buiten Horizon Europe ontwikkeld om mobilisering en actieve participatie te stimuleren van zowel publieke als private spelers. De Commissie wilde graag een zesde missie maken van The New European Bauhaus. Dit plan is uiteindelijk in het water gevallen nadat de Raad hier niet mee instemde.
Mede geschreven door Fleur Korte
