“We dichten een kloof”
De European Innovation Council (EIC) “verhelpt een Europese paradox. Wij Europeanen bedrijven excellente wetenschap met ons geld, maar we zijn niet zo goed in geld verdienen aan onze wetenschap.” Met die woorden verwelkomt Ursula von der Leyen, voorzitter van de Commissie, de start van de EIC. Het nieuwe instrument maakt financiering beschikbaar voor innovatieve projecten onder het motto high risk, high reward en werd voorafgegaan door een driejarige pilot. Bij de officiële lancering presenteerde de Commissie haar voorlopige plannen voor de EIC in 2021, in afwachting van de formele start van Horizon Europe.
Mix van open en gerichte innovatie
De EIC ondersteunt in 2021 een mix van open en gerichte innovatie, zo blijkt uit het conceptwerkprogramma. Ongeveer 55% van het budget voor projecten in 2021 gaat naar open calls, waarvoor creatieve denkers hun ideeën voor baanbrekende technologieën en innovaties mogen indienen. Hierbij gaat het om zo’n 820 miljoen euro. Nog eens 670 miljoen euro trekt de Commissie uit voor uitdagingsgerichte innovatie. Deze negen “EIC Strategic Challenges” richten zich op de groene, digitale en gezondheidsprioriteiten van de Commissie, zoals uiteengezet in het Strategisch Plan voor Horizon Europe.
Vier instrumenten
De EIC breidt in 2021 haar instrumentarium uit met de EIC Transition-beurs, in aanvulling op de EIC Pathfinder en de EIC Accelerator. De beurs is gericht op technologieën die zich bewezen hebben in het lab en nu verder moeten worden uitgewerkt in de praktijk. Een transitieproject kan tot tweeënhalf miljoen euro ontvangen. Voorwaarde is dat aanvragers voorheen de experimentele werking bewezen hebben met steun van een Pathfinder- of ERC Proof of Concept-beurs. Deze drie instrumenten bieden financiering voor open en gerichte innovatie. Tenslotte trekt de Commissie zo’n 22 miljoen euro uit voor bedrijfsadvies in de vorm van Business Acceleration Services.
De rol van “programmamanagers”
De EIC voorziet een belangrijke rol voor de EIC-programmamanagers. Deze managers zullen een portfolio van EIC-projecten overzien rond bepaalde thema’s, zoals medische technologie of schone energie. Hun opdracht is het forceren van technologische en innovatieve doorbraken met hun specifieke portfolio. Daarbij moeten ze een “actieve portfoliomanagementstijl” aanhouden, wat betekent dat zij veelbelovende projecten aan elkaar moeten linken, maar bijvoorbeeld ook adviseren of de EIC een project zal blijven financieren. Een expertgroep adviseerde in november dat deze dynamische aanpak de grootste kans op succes levert.
Erkenning bijzonder innovaties
De EIC wil bijzondere innovaties in het zonnetje zetten en schrijft dit jaar vijf Europese onderscheidingen uit:
- De European Capital of Innovation Awards gaan naar steden die innovaties mogelijk maken binnen de stadsgrenzen. Dit jaar zijn er twee categorieën voor steden: meer of minder dan 250.000 inwoners. Aanmelden kan tot en met 15 juli.
- De EU Prize for Women Innovators gaat naar vrouwelijke innovatoren die bijzonder succesvolle bedrijven hebben opgericht. Vrouwelijke oprichters maken kans op honderdduizend euro, met een extra prijs voor oprichters onder de 30. Aanmelden kan tot en met 30 juni.
- De EIC Horizon Prizes gaan naar creatieve koppen die buiten de gebaande paden durven te denken. Voor deze onderscheiding zoekt de EIC naar slimme oplossingen voor goedkope ruimtelanceringen en kunstmatige fotosynthese. Aanmelden kan tot en met respectievelijk 1 juni en 5 mei.
- De European Social Innovation Competition beloont denkers die ons op een nieuwe manier naar de samenleving doen kijken. Dan gaat het bijvoorbeeld om thema’s als armoede, ongelijkheid, werkloosheid, klimaatverandering of racisme. Deze prijs wordt later in 2021 uitgeschreven.
- De European Innovation Procurement Awards gaat naar bedrijven en overheden die vernieuwing stimuleren door innovatief in te kopen. Deze prijs wordt later in 2021 uitgeschreven.
Aandacht voor vrouwelijk talent
Innovaties door vrouwen wil de EIC in het bijzonder steunen. De EIC formuleert een aantal kwantitatieve doelen. Zo moet minstens 40% van de experts en evaluatoren vrouw zijn. Ook zal minstens 40% van de interviewkandidaten voor de EIC Accelerator vrouw zijn, mits hun projectvoorstel voldoet aan de excellentiecriteria. Andere specifieke initiatieven moeten de deelname van vrouwen verder stimuleren, waaronder bovengenoemde onderscheiding, het Women TechEU-initiatief en een Women Leadership Programme.
Geografische balans
Geografische spreiding is een ander speerpunt, hoewel de EIC hier geen cijfer op plakt. De EIC zal alle interviewkandidaten met een voorstel voor de EIC Accelerator een driedaagse training aanbieden. Dit zal in de praktijk vooral ten goede komen van de kandidaten die anders beperkte ondersteuning van hun nationale overheden zouden krijgen, zo redeneert de EIC. Daarnaast kent de EIC een seal of excellence toe aan innovatieve projecten die aan alle eisen voldoen maar waarvoor geen budget beschikbaar is. Nationale overheden kunnen besluiten om deze projecten toch te financieren uit de structuurfondsen.
Een veilig kenniscontinent?
Hoewel de EIC zich richt op innovatieve projecten die nergens ter wereld hun gelijke kennen, blijft het werkprogramma stil rond kennis die weglekt uit Europa. Dat is opvallend, want de EIC-adviesraad wijdt er juist flink wat aandacht aan in een begeleidend statement. Volgens de raad heeft de EIC een sleutelrol te spelen in het opbouwen van technologische soevereiniteit in Europa. De adviseurs zouden graag een lijst zien met technologieën die extra bescherming en steun verdienen.
En na 2021 …
De Commissie blikt in haar werkprogramma al vooruit op 2022 en daarna. De EIC zal een aantal instrumenten nader uitwerken, zoals “inducement prizes”, ondersteuning van innovatieve aanbestedingen en een EIC “fellowship scheme”. Daarnaast zal de EIC samen met de programmamanagers nadenken over nieuwe strategische uitdagingen, wat kan leiden tot nieuwe thematische portfolio’s. Tenslotte wil de EIC op zoek naar samenwerking met andere financiers van baanbrekende innovatie, zoals het European Institute of Innovation and Technology en nationale overheden.
Context
De European Innovation Council ondersteunt baanbrekende innovatieprojecten en is de innovatieve tegenhanger van de European Research Council. Onder Horizon Europe bouwt de EIC voort op een driejarige pilot die onder Horizon 2020 is gestart. Meer dan 5000 bedrijven namen deel aan de pilot met drieënhalf miljard euro. De EIC publiceert haar werkprogramma net als de ERC als concept, zodat indieners alvast kunnen nadenken over hun voorstel. Horizon Europe kan naar verwachting formeel van start eind april. Voor advies over uw subsidieaanvraag kunt u terecht bij de adviseurs van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
