Lump sum pilot geslaagd
De Horizon 2020 pilot met lump sum projecten is succesvol afgerond en klaar voor een vervolg. Dat stelt de Commissie in een evaluatie van de pilot. 1.500 voorstellen werden ingediend voor de pilot, waarvan er uiteindelijk 500 zijn gehonoreerd. In een lump sum project krijgen onderzoekers een deel van de financiering als ze een werkpakket afronden, in plaats van een vergoeding voor gemaakte kosten die euro voor euro moet worden bijgehouden. Dat zou de administratieve lasten een stuk verminderen en het aantal fouten terugdringen.
Deelnemers grotendeels tevreden
Uit de evaluatie blijkt dat deelnemers aan de pilot inderdaad erg positief waren. Zowel onderzoekers, Europese ambtenaren, evaluatoren en de national contact points (in Nederland RVO) vinden lump sum financiering makkelijker en minder bureaucratisch. Daarbij zijn wel een aantal kanttekeningen te maken. Zo is het mkb erg positief, maar zijn grote bedrijven en universiteiten iets terughoudender in hun enthousiasme. Bovendien kijken vooral deelnemers aan kleine projecten met niet meer dan vijf deelnemers of budgetten tot één miljoen euro tevreden terug op de pilot. Bij grotere projecten zijn ook kritische geluiden te horen, vermoedelijk omdat de samenstelling van consortia complexer is.
Verbetering mogelijk
De Commissie trekt een aantal lessen uit de pilot. Zo wil zij meer advies verlenen aan voorstelindieners in de vorm van webinars en een lijst met veelgestelde vragen en praktijkvoorbeelden. Daarnaast wil de Commissie evaluatoren trainen in de omgang met lump sum begrotingen. Ook moet de Commissie afspraken maken over audits met de Europese Rekenkamer, die in 2018 pleitte voor verdere simplificatie. Daarna zou de lump sum aanpak breder ingezet kunnen worden, stelt de Commissie. Het rapport loopt helaas niet vooruit op wat deze ‘brede inzet’ zou inhouden, bijvoorbeeld voor welke onderdelen het zou gelden of hoe wijdverspreid lump sum zou worden.
Niet alle feedback overgenomen
Toch valt op dat niet alle opmerkingen uit het veld ter harte genomen worden. Zo ervaren veel deelnemers dat het risico van lump sum projecten groter is, omdat onderzoekers afhankelijk zijn van de prestaties van partners voor de Commissie geld uitkeert. Een groot deel vraagt daarom om een speciaal sjabloon voor consortiumovereenkomsten dat de risico’s wegneemt, maar daar wil de Commissie niet aan. Een ander voorbeeld is de regelmaat waarmee onderzoekers betaald worden. Omdat lump sum projecten pas geld uitkeren als grote werkpakketen zijn afgerond, moeten deelnemers lange periodes uitzingen waarin ze geen geld ontvangen. Voor sommige deelnemers is dit problematisch.
Context
Vereenvoudiging van de Europese Kaderprogramma’s voor onderzoek & innovatie staat al lang op de politieke agenda. In de aanloop naar Horizon Europe pleitte onder meer de Europese Rekenkamer en de lidstaten in de Raad voor simpelere regels. Ook kenniskoepels als de European University Association en de European Association of Research and Technology Organisations vroegen hierom. De Commissie schreef daarom een implementatiestrategie voor Horizon Europe. De lump sum pilot bestaat uit projecten die startten in de periode 2018-2020.
