Focus op industriële ecosystemen, zo luidt het devies van de nieuwe Europese industriestrategie. Ecosystemen zijn flexibel en effectief en daarom de beste manier om de Europese industrie groener en digitaler maken. Daarbij is een belangrijke rol weggelegd voor de onderzoeks- en onderwijsinstellingen die een ecosysteem voeden.

Industriestrategie biedt ruimte voor kennisveld

Alles draait om ecosystemen

Om de industrie te vergroenen en digitaliseren, moet worden begonnen bij de industriële ecosystemen. Dat is de kern van het nieuwe Europese industriebeleid, dat de Europese industrie op internationaal niveau concurrerend moet houden en de duale transitie naar klimaatneutraliteit en digitaal leiderschap moet begeleiden. De nieuwe strategie zal zich daarom richten op het versterken van deze ecosystemen, omdat de belangrijkste industriële activiteiten zich volgens de Commissie vaak concentreren op één plek. Hier bevinden zich de belangrijkste spelers uit de waardeketen, zoals bedrijven, onderzoeksinstellingen en opleidingscentra.

Industriële innovatie

Eigenlijk is de industriestrategie een industriële innovatiestrategie, zo stelt de Commissie in haar mededeling. Zonder innovatie kan de industrie immers niet concurreren, noch de benodigde vergroenings- en digitaliseringsslag maken. Een aantal sectoren zullen gevraagd worden om industriële allianties te vormen, waaronder waterstof, digitale clouds en grondstroffen. De actieplannen voor deze allianties wil de Commissie ondersteunen met partnerschappen in Horizon Europe. “Place-based innovation and experimentation” moet het mkb en de bevolking uit de regio betrekken bij een ecosysteem. Tenslotte wil de Commissie innovatievriendelijker beleid maken door meer aandacht voor better regulation en strategic foresight en de Europese Onderzoeksruimte.

Skilling, upskilling, reskilling

Honderdtwintig miljoen Europeanen moeten de komende vijf jaar nieuwe vaardigheden aanleren, in zowel het hoger- en het beroepsonderwijs. Een nieuw Pact for Skills en de Europese onderwijsruimte moet het proces van up- en reskilling in goede banen leiden. Daarbij wil de Commissie extra letten op het aantal vrouwen dat een STEM-opleiding volgt (Science, Technology, Engineering and Mathematics), passend bij de nieuwe gendergelijkheidstrategie en de update van het Digital Education Action Plan.

Randvoorwaarden zeker stellen

De transitie naar een groene en digitale strategie heeft geen kans van slagen als de randvoorwaarden niet op orde zijn. Daarom wil de Commissie uiterlijk in september 2020 een Industrial Forum oprichten, waarin bedrijven, sociale partners, lidstaten én kennisinstellingen in gesprek gaan over de risico’s en behoeftes van industriële ecosystemen. Bovendien wil de Commissie aan de slag met de bescherming van intellectueel eigendom, plannen voor het mkb, de farmaceutische industrie, en staatssteunregels om Important Projects of Common European Interest (IPCEI’s) mogelijk te maken.

Context

De industriestrategie vormt onderdeel van een pakket aan maatregelen dat het concurrentievermogen van de Europese economie moet versterken, naast een mkb-strategie en een actieplan voor de interne markt. De strategie volgt op een eerder plan uit 2017 en verbindt het Europese industriebeleid expliciet aan de twee hoofddoelstellingen van de Commissie Von der Leyen: de Green Deal en digitalisering. Met het plan op de Europese industrie komt de Commissie ook tegemoet aan het verzoek van de Europese Raad uit maart 2019 voor een langetermijnvisie.