Groningen zwaarst getroffen
Als het aan de Commissie ligt ontvangt de provincie Groningen het leeuwendeel van de investeringen uit het Just Transition Fund (JTF) in Nederland. Dit stelt de Commissie voor in een bijlage bij het landverslag van Nederland voor het Europees Semester. Door de stop op exploitatie van aardgas in combinatie met de uitdagingen op het gebied van emissiereductie zal Groningen waarschijnlijk het meest worden getroffen door de klimaat- en energietransitie. Ook kan de transitie hier leiden tot een verlies van 20.000 banen, bovenop de al aanwezige sociale en economische uitdagingen. Specifiek wordt het gebied Delfzijl/Eemshaven benoemd, vanwege de grote koolstof-intensieve sector. Extra aandacht vanuit het JTF is daarom gerechtvaardigd, aldus de Commissie.
De kansen voor investeringen
Investeringen vanuit het JTF kunnen worden ingezet het gebied van onderzoek & innovatie en het bevorderen van geavanceerde technologieën; inzet van technologie en infrastructuur voor betaalbare schone energie; en omscholing en bijscholing van werknemers. In het rapport wordt benoemd dat de sectoren en bedrijven die in Nederland aanwezig zijn goede perspectieven bieden voor innovatie. In het landenverslag worden ook het Noordzeekanaalgebied in Amsterdam/IJmond, Rotterdam en West-Noord-Brabant, Zuid-Limburg, Zeeuws-Vlaanderen en andere zones in Zeeland aangemerkt als gebieden waarin via het JTF kan worden geïnvesteerd. Ook deze gebieden hebben grote emissie-intensieve industrieën.
Context
Het JTF maakt onderdeel uit van het Just Transition Mechanism binnen de Europese Green Deal. Het mechanisme biedt steun aan regio’s die economisch meer afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen en bij de ontwikkeling van vaardigheden die aansluiten op de arbeidsmarkt. Het JTF heeft 7,5 miljard euro aan nieuwe financiële middelen ontvangen. Aangevuld door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, het Europees Sociaal Fonds Plus en nationale cofinanciering, is het doel om 30 tot 50 miljard euro te mobiliseren. Nederland heeft recht op 220 miljoen euro uit het JTF, om uiteindelijk 3,2 miljard euro via het mechanisme te mobiliseren.
