De nationale actieplannen voor de ERA schenken nog niet altijd veel aandacht aan onderlinge samenwerking, zo blijkt uit een evaluatie van de ERAC. Er word nauwelijks aandacht geschonken aan afstemming voor joint programming processen voor het aanpakken van maatschappelijke problemen. Ook is er nog terrein te winnen op het gebied van Open Science en internationale samenwerking.

Meer aandacht nodig voor onderlinge samenwerking in nationale ERA actieplannen

Joint programming afstemmen blijft lastig

In hun nationale actieplannen (NAP’s) voor de ERA richten lidstaten en geassocieerde landen zich niet op onderlinge afstemming voor joint programming processen gericht op het aanpakken van maatschappelijke uitdagingen. Dit is een van de conclusies in het ‘Final Report on Monitoring ERA Priorities with ERA Roadmap National Action Plansgepubliceerd door de European Research Area & Innovation Committee (ERAC). In dit rapport geeft de ERAC een overzicht van de implementatie van de ERA prioriteiten door middel van de NAP’s. De ERAC vervolgt dat de landen zich vooral richten op nationale coördinatie, waaronder het opzetten van nationale structuren en interministeriële afstemming, met het oog op een effectievere deelname aan grensoverschrijdende samenwerking. Daarnaast geven de landen aan dat zij publiek-publieke samenwerking effectiever vinden in EU verband dan bi- of multilaterale samenwerking.

Nog stappen te zetten voor open samenwerking

Het openstellen van onderzoeksdata komt matig terug in NAP’s, terwijl de EU recentelijk juist belangrijke initiatieven onderneemt op dit gebied, zoals de European Open Science Cloud. Daarbij benoemt het rapport dat er maar weinig acties specifiek gericht op Open Innovation te vinden zijn in de NAP’s. Deze worden echter wel met enige regelmaat meegenomen in overkoepelende acties voor kennisoverdracht of Open Science. Verder licht het rapport toe dat de NAP’s op zeer verschillende manieren omgaan met internationale samenwerking. Daarom raadt het rapport aan om duidelijkere richtlijnen te geven voor het opstellen van acties op dit gebied.

Context

De Europese Onderzoeksruimte wordt geïmplementeerd aan de hand van zes prioriteiten, waaronder optimale circulatie van kennis, internationale samenwerking en gendergelijkheid. Deelnemende landen dienen zelf via hun NAPs passende maatregelen te nemen om deze te implementeren. Naast dit rapport brengt de Commissie elke twee jaar een uitgebreid ERA progress report uit over de implementatie van de ERA. ERAC hoopt dat de conclusies uit het huidige rapport ook meegenomen wordt in de nieuwe ERA vanaf 2021. Hierover wordt volgende week een mededeling gepubliceerd door de Commissie.