Uit statistieken van de EU blijkt dat Nederland meer samenwerkt met widening landen in de eerste twee jaren van Horizon Europe vergeleken met Horizon 2020. Ook Nederlandse deelname in projecten van het widening-onderdeel neemt toe, zo is Nederland beter betrokken in Twinning- en Teaming-projecten dan in het voorgaande programma.


Nederland werkt meer samen met widening landen in Horizon Europe

Samenwerking en deelname widening landen groeit (iets)

Nederland neemt steeds vaker deel in samenwerkingsprojecten met instellingen uit widening-landen[1], zo blijkt uit statistieken van de Horizon Europe database. Het aantal samenwerkingsprojecten van Nederland met betrokkenheid van minstens één instelling uit een widening-land is gestegen van 44,75% in H2020 naar 54,79% in Horizon Europe. Ook als met de bril vanuit de widening-landen wordt gekeken, is er meer samenwerking met Nederlandse partners. Bij 39,8% van het totale aantal projecten van widening landen zit er een Nederlandse partner in het consortium, waar dat in H2020 nog 33,4% was. Daarnaast is in de deelname van widening-landen zelf aan het Horizon programma een stijgende lijn te zien. In H2020 haalden de widening landen gezamenlijk 7,7% van het budget binnen, in Horizon Europe is dat gestegen naar 9,2%. Ook valt op dat de succesratio van widening-landen een stuk hoger ligt dan in H2020, in H2020 was dit namelijk 10,59% en in Horizon Europe 18,03%. Daarmee ligt de succesratio zelfs boven het Horizon Europe-gemiddelde. Slowakije heeft de hoogste succesratio van alle EU-lidstaten. Overigens ligt de gemiddelde succesratio vergeleken met Horizon 2020 in het algemeen hoger, mogelijk vanwege de uitblijvende associatie van Zwitserland en het VK.

Nederland heeft nu al meer Teaming-projecten dan in H2020

Nederland is actief in de deelname van Teaming-projecten, zo blijkt uit resultaten van de eerste Teaming-call van de Europese Commissie. De Commissie heeft van de 25 nieuwe Teaming projecten drie Nederlandse projecten geselecteerd. Met het behalen van drie geselecteerde projecten heeft Nederland nu al meer Teaming-beurzen binnengehaald dan in heel Horizon 2020. Het eerste geselecteerde project behoort tot het UMC Utrecht dat een beurs kreeg toegewezen voor de ontwikkeling van onderzoek naar gen- en celtherapie voor zeldzame ziektes in Slovenië. Het Erasmus MC heeft een beurs gekregen voor het project TeamPerMed dat onderzoek naar gepersonaliseerde medicijnen gaat versterken in Estland. Het derde project is van de Rijksuniversiteit Groningen die in Cyprus een Centre of Excellence voor intelligente oplossingen in duurzame energie gaan bouwen.

Ook in Twinning goede scores

Nederland neemt ook deel aan meerdere Twinning-projecten, blijk uit statistieken van de EU. In Horizon 2020 heeft Nederland 41 Twinning-beurzen gekregen van de 211 door de Commissie geselecteerde Twinning-projecten, een deelnamepercentage van 19,4%. In de meest recente Twinning-call zijn er van de 83 door Nederland ingediende projecten 21 geselecteerd (23,5%). Voorbeelden van recente Twinning-projecten zijn de Hogeschool van Amsterdam die samenwerkt met een instelling uit Griekenland om onderwijs te hervormen met opkomende technologieën, en de Universiteit Maastricht die samenwerkt met het Radboud UMC en de Universiteit van Belgrado aan het versterken van onderzoek over prebiotische technologie.

Ook succes in het Europese Excellentie Initiatief

Eerder maakte de Commissie de resultaten van het European Excellence Initiative bekend, gericht op capaciteitsopbouw van hoger onderwijsinstellingen en hun omliggende ecosystemen. De Hogeschool Saxion doet mee aan een project over automatische luchtvaartsystemen.

Context

Het Spreading excellence and widening participation-onderdeel van Horizon Europe moet de verschillen tussen de lidstaten in onderzoeks- en innovatieprestaties verkleinen en deelname aan het Kaderprogramma van instellingen uit widening-landen verhogen. De Commissie poogt hiermee de onderzoekscapaciteit van onderzoeksinstellingen uit deze lidstaten op te krikken, hen toegang te geven tot internationale netwerken en hen te helpen gekwalificeerd personeel aan te trekken. Teaming, Twinning en Excellence Hubs zijn enkele van de widening-instrumenten. In Teaming-projecten richt een instelling in een widening-land met hulp van een excellente partner een Centre of Excellence op rondom een bepaald wetenschappelijk gebied en Twinning is gericht op netwerkvorming met excellente kennisinstellingen. Excellence Hubs houden zich bezig met de ontwikkeling van onderzoek & innovatie-ecosystemen voor beloftevolle onderzoeksdomeinen. De Europese Rekenkamer sprak zich eerder uit over de opzet van de widening instrumenten en benadrukte dat alhoewel de maatregelen goed zijn ontworpen, de widening landen moeten investeren en hervormen om duurzame verandering te bereiken.

Mede geschreven door Lieve Dessing

 


[1] Voor de berekening is uitgegaan van de widening-landen uit de EU-lidstaten en de geassocieerde widening-landen, uitgezonderd Griekenland (geen widening-land in H2020) en Luxemburg (geen widening-land in HEU)