Ambitie met voorwaarden
In een een recent BNC-fiche benadrukt het Nederlandse kabinet dat het voorstel van de Europese Commissie een belangrijke kans biedt om voort te bouwen op de bestaande structuur van Horizon Europe. Het kabinet wil een programma dat de volledige kennisketen ondersteunt, van fundamenteel onderzoek tot toepassing, en dat zich richt op excellentie en maatschappelijke impact. Tegelijkertijd pleit Nederland voor een scherp afgebakend budget binnen het Meerjarig Financieel Kader (MFK) 2028-2034.
Zorgen over governance en samenwerking
Naast steun voor de ambities uit Brussel heeft het Nederlandse kabinet duidelijke aandachtspunten. Het kabinet vraagt om strikte regels voor samenwerking met niet-EU-landen en om een zorgvuldige omgang met dual-use onderzoek. Ook wil de regering dat de governance van het programma transparant is en dat de administratieve lasten voor onderzoekers en bedrijven worden verminderd. Verder is er aandacht voor het belang van betrokkenheid van alle relevante actoren, zoals universiteiten, kennisinstellingen, hogescholen, innovatieve bedrijven en mkb, bij de vormgeving van werkprogramma’s. Het kabinet pleit daarnaast voor een heldere scheiding tussen civiele en defensiegerichte O&I binnen het programma.
Context
Het BNC-fiche kwam tot stand in aanloop naar de onderhandelingen over het nieuwe MFK en de verdeling van de Europese onderzoeksbudgetten. Tijdens de eerste raadswerkgroepen in de zomer van 2025 bleek dat lidstaten uiteenlopende prioriteiten hebben: sommige pleiten voor een forse budgetverhoging, terwijl anderen – waaronder Nederland, Zweden en Duitsland – inzetten op budgetdiscipline en focus op excellentie. De Nederlandse inzet sluit aan bij eerdere Kamerbrief van maart 2025. Dit najaar worden in de Raad van Ministers de besprekingen voortgezet.
