Duurzame en inclusieve ontwikkeling staat centraal
Duurzame en inclusieve ontwikkeling moet het uitganspunt zijn in het toekomstig EU-beleid voor onderzoek en innovatie (O&I). Dit blijkt uit de publicatie “What matters in research and innovation?” over de toekomst van O&I-beleid in Europa, dat is opgesteld door de Research, Innovation and Science Expert Group (RISE). RISE concludeert dat investeringen in O&I niet enkel Europa’s concurrentiepositie en “smart growth” zouden moeten bevorderen, maar dat duurzame en inclusieve ontwikkeling de rode draad van het Europese O&I-beleid zou moeten zijn. Hierbij denkt de groep bijvoorbeeld aan het inzetten van O&I om klimaatverandering tegen te gaan. Aan de andere kant wordt het belang van inclusiviteit benadrukt. Daarbij zou de welvaartswinst uit investeringen in O&I in Europa beter verdeeld moeten worden. In het rapport wordt vermeld dat veel van de voorgestelde missies onder Horizon Europe goed in dit doel zouden passen. Europa zou haar leidende positie in de wereld op het gebied van O&I kunnen herwinnen aan de hand van de drie O’s als beschreven in het RISE rapport: Open Innovation, Open Science en Open to the World.
O&I - redder of bedreiging van de toekomst?
RISE merkt op dat er een paradox is tussen hoe O&I gezien wordt in verschillende Europese landen. Investeringen in onderzoek, wetenschap en technologie worden door velen gezien als de ‘redder’ van de toekomst; welke de economie aanjaagt en duurzame ontwikkeling in gang zet. In sommige lidstaten leeft echter de zorg dat O&I tot bedreigingen leidt zoals een ongecontroleerde groei van technologische doorbraken die werkloosheid en meer ongelijkheid zal veroorzaken. De RISE-groep stelt dat het Europese O&I-beleid een unieke positie heeft om deze paradox tegen te gaan, door een andere richting en perspectief aan dit beleid te geven.
Verschillen tussen EU lidstaten
Het beleid, de begroting en de prioriteit die aan O&I gegeven wordt verschillen erg tussen EU-lidstaten, zo blijkt uit het rapport. RISE benadrukt dat een Europees O&I-beleid een goede aanvulling kan bieden op het nationaal beleid. Zij adviseert in dit kader om van een “top-down” naar een “bottom-up” visie te gaan en om de “one-size-fits-all” te vervangen door een “some-fit-some” methode, waarbij meer rekening wordt gehouden met de verschillen tussen landen.
Context
De Research, Innovation and Science Expert Group (RISE) is een adviesgroep die de Commissie ondersteunt op het gebied van onderzoeks- en innovatiebeleid. Met dit rapport heeft de RISE groep in beeld gebracht hoe verschillende belanghebbenden in EU-lidstaten denken over het Europese O&I-beleid. De bevindingen zijn gebaseerd op een tour d’Europe: bezoeken aan de lidstaten in 2017 en 2018, waarbij de adviesgroep in gesprek gegaan is met denktanks, beleidsadviseurs, onderzoekers en andere experts.
In 2019 zal er een publicatie volgen over “101 Ideas on the Future of Research and Innovation in Europe”. Hierin zullen concrete ideeën uiteengezet worden, om tegemoet te komen aan specifieke opmerkingen en zorgen die geuit zijn, alsook om een goede balans te vinden tussen nationale en Europese bevoegdheden op het gebied van samenwerking op O&I.
