Focus Tsjechen ligt op onderzoek
Het Tsjechisch Raadsvoorzitterschap heeft vooral veel in het vat zitten voor onderzoek & innovatie (O&I) het komend half jaar. Op onderwijsgebied doet zij het rustiger aan dan de Fransen, blijkt uit het programma Europe as a Task: Rethink, Rebuild, Repower. De hoofdprioriteit die overal doorheen sijpelt is het managen van de Oekraïne-crisis. Het Tsjechisch voorzitterschap ziet een voorname rol voor onderzoek, innovatie en vaardigheden in het versterken van de Europese interne markt en het verminderen van de afhankelijkheid van ondemocratische regimes.
Veel aandacht voor onderzoek(sinfrastructuren)
De Tsjechen besteden veel aandacht aan O&I het komend half jaar met onderzoeksinfrastructuren, synergieën, widening, de innovatieagenda en de Chips Act als actiepunten. Ten eerste staan er Raadsconclusies en een Brno Declaration over onderzoeksinfrastructuren op de planning die lidstaten zal oproepen de extra miljarden euro's nodig voor elf nieuwe Europese onderzoeksinfrastructuren bij te leggen. Ook het belang van onderzoeksinfrastructuren voor het Europese Open Science beleid zal zij onderstrepen. Met zowel een Europese als internationale conferentie over onderzoeksinfrastructuren staat het onderwerp dus volop in de schijnwerpers dit najaar.
Vinden we synergieën in Tsjechië?
Het Tsjechisch voorzitterschap trapt eerst echter af met een grote conferentie over het vinden van synergieën tussen regionale, nationale en Europese fondsen op 7 en 8 juli. Deze conferentie zal uitmonden in de Prague Declaration en Raadsconclusies over het onderwerp. Startpunt van de discussie is een rapport van de Europese Rekenkamer dat analyseerde of synergieën tussen Horizon 2020 en de Europese Structuur- en Investeringsfondsen effect hebben.
Gevoelige discussie over widening
Datzelfde rapport van de Rekenkamer ligt aan de basis van een ander onderwerp dat Tsjechië graag wil agenderen: de widening-instrumenten. Tsjechië, zelf een widening land, zal toewerken naar Raadsconclusies over het onderwerp. De Rekenkamer concludeerde dat widening-instrumenten gering effect hebben zonder complementaire nationale investeringen. In het verleden leidde het onderwerp meermaals tot verhitte discussies tussen widening en niet-widening landen.
Meer aandacht voor de interne markt
Strategische autonoom zijn betekent ook de eigen interne markt versterken, stellen de Tsjechen. Een belangrijke component daarin is het verbeteren van het innovatieklimaat van Europa. In reactie op de Innovatieagenda die de Commissie begin juli lanceert zal zij Raadsconclusies over het onderwerp vaststellen. Strategische autonomie staat ook centraal in de onderhandelingen over de Chips Act. Specifiek voor O&I zal er onderhandeld worden over een hervorming van het huidige partnerschap voor digitale sleuteltechnologieën naar een partnerschap voor chips. Een heet hangijzer zal de financiering ervan zijn: de Commissie wil het geld halen uit andere Horizon Europe-potjes.
Weinig ambities op onderwijsterrein
Waar de Fransen hoge prioriteit gaven aan onderwijs, wil het Tsjechisch voorzitterschap zich op slechts twee onderwerpen focussen. Ten eerste zal zij een discussie starten over de randvoorwaarden die aanwezig moeten zijn om de positieve aspecten van digitaal onderwijs te promoten. Raadsconclusies over het onderwerp staan gepland rond dezelfde tijd dat de Commissie twee andere voorstellen voor een Raadsaanbeveling over digitaal onderwijs publiceert. Verder streven de Tsjechen ernaar een Raadsaanbeveling over Pathways to School Succes aan te nemen. De Commissie presenteerde daar onlangs een voorstel voor waarin zij aandacht vraagt voor het verbeteren van basisvaardigheden en het tegengaan van voortijdig schoolverlaten.
Relatief weinig evenementen tijdens voorzitterschap
De vorige regering van Tsjechië maakte maar weinig geld vrij voor het voorzitterschap van de Raad. Dat uit zich in het geringe aantal evenementen dat zij organiseert komend half jaar, vooral op onderwijsgebied. Op het gebied van onderzoek organiseert zij naast eerder genoemde evenementen conferenties over cyberveiligheid, digitalisering, Open Science en gendergerelateerd geweld in de onderzoekswereld.
Onderzoek & innovatie:
Onderwijs:
Context
Tsjechië zal van 1 juli tot 1 januari de voorzittershamer van de Raad in de hand hebben. Zij volgt Frankrijk op en zal op 1 januari 2023 het stokje overdragen aan Zweden. Een aantal prioriteiten van het Franse voorzitterschap, zoals het verdedigen van Europese waarden en belangen in de wereld, het versterken van de defensiecapaciteit, de energietransitie en (technologische) soevereiniteit zijn door de invasie van Rusland gedurende het Frans voorzitterschap noodzaak geworden. Het Tsjechisch voorzitterschap neemt deze prioriteiten in sterkere bewoordingen dus ook over.
