De EU wil kanker verslaan
Het stimuleren van onderzoek en innovatie staat centraal in Europa’s plan om kanker te verslaan. De Europese Commissie presenteerde de dag voor Wereldkankerdag de mededeling over ‘Europe's Beating Cancer Plan’. Het plan bepleit een moderne aanpak van kanker in vier key action areas: preventie, vroegtijdige opsporing, diagnose en behandeling, en levenskwaliteit van kankerpatiënten en -overlevenden. Het plan stelt zeven grote initiatieven voor (“flagships”), aangevuld met ondersteunende wetgeving of doorgang van lopende acties.
O&I belangrijk onderdeel
Onderzoek en digitalisering zijn een belangrijk onderdeel van het plan. De Commissie verwijst naar Horizon Europe als grote stimulator. De missie rondom het thema kanker in Horizon Europe vormt een belangrijke component in de Europese investeringsagenda in kankeronderzoek & -innovatie. In het plan wordt ook een Europees Knowledge Centre on Cancer aangekondigd dat in 2021 van start zal gaan en alle kennisactiviteiten moet coördineren. Daarnaast wil het plan digitalisering stimuleren. Een European Cancer Imaging Initiative moet vanaf 2022 een atlas bouwen van medische beelden. Het bestaande European Cancer Information System wordt uitgebreid.
Betere diagnoses en behandelingen
Ter verbetering van diagnose en behandeling beoogt de Commissie onder meer een strategische onderzoeksagenda voor radiologie. Een Europees netwerk moet national comprehensive cancer centres verbinden. Een interdisciplinair trainingsprogramma zal oncologen, chirurgen en radiologen vanaf 2021 kunnen opleiden, net als een trainingsprogramma voor onderzoekers op het vlak van personalised medicine.
4 miljard euro beschikbaar
De Commissie trekt 4 miljard euro uit voor het plan. Daarvan komt 1,25 miljard uit het nieuwe gezondheidsprogramma EU4Health, 2 miljard uit Horizon Europe en 250 miljoen uit Digital Europe. Daarbovenop zouden Erasmus, EIT en MSCA samen 500 miljoen bijdragen aan opleiding en training. Deze laatste financieringsbron schept verwarring. De EIT en MSCA worden immers ook uit Horizon Europe gefinancierd, en het blijft onduidelijk of Horizon Europe dubbel zal bijdragen.
Context
De Europese Commissie onder leiding van Ursula von der Leyen heeft grote gezondheidsambities. Om slagkrachtiger te worden op het gebied van gezondheid stelde de Commissie al nieuwe plannen voor een Europese Gezondheidsunie voor. Naast meer bevoegdheden wil de Commissie 5,1 miljard euro investeren in het nieuwe programma EU4Health, nadrukkelijk meer dan het voorgaande derde gezondheidsprogramma. De bestrijding van kanker vormt een hoofdprioriteit van de Commissie en zou een van de hoofdpilaren moeten zijn van de op te richten Europese gezondheidsunie. Ook de voorzitterschappen van de Raad, te weten Duitsland, Portugal en Slovenië, hechten veel waarde aan kankeronderzoek en ondertekenden in oktober 2020 een verklaring ter versterking van onderzoek naar kanker in de EU.
