Het ‘Do No Significant Harm’-principe zorgt ervoor dat onderzoeksprojecten eerder vertraging oplopen dan dat het de wetenschap verder helpt, zegt universiteitenkoepel CESAER. Dit komt doordat het principe, bedoeld als bescherming tegen potentiële milieueffecten, voor onderzoekers veel extra lasten, onduidelijkheden en onzekerheden met zich meebrengt.


CESAER: ‘Do No Significant Harm’ vertraagt onderzoeksprojecten

‘Do No Significant Harm’ werkt afremmend

Horizon Europe projecten raken vertraagd door het ‘Do No Significant Harm’-principe (DNSH). Dat stelt CESAER in de reactie ‘Provide clarity on DNSH to boost contribution of science & technology’. De universiteitenkoepel vindt de reikwijdte van het principe niet duidelijk, omdat niet helder is wanneer onderzoek onder het principe valt noch of het om de impact van de methodologie of de potentiële uitkomsten gaat. Bij fundamenteel onderzoek is het extra moeilijk om vooraf de milieu-impact in te schatten. CESAER hekelt ook de ambivalente toepassing van het principe binnen de verschillende onderdelen van Horizon Europe. Zo is DNSH een evaluatiecriterium binnen onderdelen van de European Innovation Council (EIC), waarbij achteraf wordt gekeken wat de impact op het milieu is, terwijl projectvoorstellen in de thematische clusters 4, 5, en 6 verplicht zijn rekening te houden met het principe. Door een gebrek aan duidelijke richtsnoeren voor aanvragers en beoordelaars leidt dit tot verwarring, aldus de Europese koepel van technische universiteiten.

Adviezen van CESAER

Om ervoor te zorgen dat het ‘Do No Significant Harm’ principe het onderzoek vooruithelpt, doet CESAER de volgende aanbevelingen aan de Commissie:

  • Integreer het principe in de ethieksectie van projectvoorstellen in Horizon Europe. Dit maakt de verschillende aanpakken uniform en verlicht de lasten van onderzoekers. Op deze manier is het principe geen belemmering voor baanbrekend onderzoek of innovatie.
  • Breid de toepassing niet verder uit, maar beperk DNSH tot clusters 4, 5 en 6 en delen van de EIC.
  • Verduidelijk de richtlijnen voor indieners en evaluatoren om duidelijk te maken welk type wetenschappelijk onderzoek onder het principe valt. Trainingen kunnen bovendien helpen bij de bewustwording, aldus CESAER.

Context

CESAER is een Europese koepel van technische universiteiten, waaronder de TU Delft en de Universiteit Twente. Het ‘Do No Significant Harm’-principe komt voort uit de Europese Green Deal, waar het de duurzaamheid van private investeringen categoriseert, bijvoorbeeld van een pensioenfonds in de olie- en gasindustrie. De Commissie wil het principe ook toepassen in Horizon Europe, hoewel de wetgeving er niet aan refereert. In Horizon Europe zou het principe potentiële milieuschade identificeren voordat onderzoek start, en de impact daardoor beperken. Daarnaast moet het onderzoekers bewuster maken over duurzaamheid.

 

Mede geschreven door Bram Veerman.