Pad naar groen herstel
Twee jaar na aankondiging van de Green Deal krijgen groene onderzoeksonderwerpen steeds meer prominentie. Het laatste voorbeeld: een voortgangsrapport voor het Europese Strategic Energy Technology Plan (SET). Het SET Plan bevat een aantal prioriteiten voor de ontwikkeling van schone energietechnologieën in Europa, waaronder zonnepanelen, geothermische energieopwekking en de opslag van batterijen, waarvan de voortgang ieder jaar wordt bijgehouden in een rapport. Dit jaar opent het rapport voor het eerst met voorwoorden van maar liefst twee commissarissen: zowel Mariya Gabriel, Europees commissaris voor Innovatie, Onderzoek, Cultuur, Onderwijs en Jeugd, als Kadri Simson, Europees commissaris voor Energie, benadrukken het belang van onderzoek & innovatie voor de klimaattransitie.
EU steeds prominenter
De EU krijgt een steeds nadrukkelijker rol in de financiering van technologisch energieonderzoek. Hoewel de private sector nog altijd het leeuwendeel voor zijn rekening neemt, is het aandeel van de EU in de totale Europese investeringen gestegen van 2% in 2010 tot 5% in 2018 (het laatst gemeten jaar). Daarentegen neemt het aandeel van nationale overheden af van 19% tot 12%. Volgens de Commissie is het van belang dat Europese, nationale en private bestedingen op elkaar aansluiten om overlap te voorkomen. Daarvoor bieden specifieke SET-werkgroepen een platform voor overleg. In 2021 leidde dat onder meer tot nieuwe doelstellingen op het vlak van hoogspanningslijnen voor gelijkstroom, koolstofafvang en oceaanenergie.
Context
Het SET Plan stamt uit 2007 en is sindsdien een aantal maal herzien. De prioriteiten in het plan worden elk jaar besproken in 14 werkgroepen, bestaande uit nationale overheden en overige publieke en private partijen, waaronder kennisinstellingen. Meerdere Europese overlegstructuren leveren hiervoor input. Zo werkt de werkgroep voor geothermie samen met het European Technology & Innovation Platform on Deep Geothermal (ETIP-DG) en de ERA-NET GEOTHERMICA, beide zijnde vormen van partnerschappen onder Horizon 2020. De afspraken uit het SET Plan zijn bepalend voor de toekenning van financiering uit de werkprogramma’s van Horizon Europe.
