Door COVID-19 is het Europese onderwijs razendsnel gedigitaliseerd. Maar het snelle tempo roept ook vragen op over de kwaliteit en langetermijnstrategie, suggereert onderzoek van de European University Association.


Snelle digitalisering onderwijs kent schaduwzijde

Stroomversnelling in het digitaal onderwijs

Een snelle omschakeling naar online leren en lesgeven, dat is het resultaat van de COVID-19-pandemie waardoor digitalisering van het onderwijs in een plotselinge stroomversnelling kwam. Uit onderzoek van de European University Association (EUA) blijkt dat vrijwel alle Europese onderwijsinstellingen erin slaagden snel over te schakelen op online leren in 2020, al waren de beschikbare middelen in veel opzichten onvoldoende voor het plotseling toegenomen gebruik. Hoewel 88% van de instellingen al een Digital Enhanced Learning and Teaching-strategie (DELT) had, worstelde ruim driekwart van de instellingen met een tekort aan personeel. Ook waren de meeste instellingen niet voorbereid op de worstelingen van studenten en personeel met onbekende technologie, ad hoc pedagogische aanpassingen en communicatieproblemen.

Schaduwzijde aan snelle digitalisering

Het is goed mogelijk dat een groot deel van de digitale ontwikkelingen disfunctioneel zal blijken, voorspelt de EUA. De digitalisering is immers rap doorgevoerd om een gezondheidscrisis te bestrijden, niet voor de kwalitatieve ontwikkeling van digitaal onderwijs. Instellingen zullen zich daarom een aantal kritische vragen moeten stellen, suggereert de universiteitenkoepel. Gaan we terug naar fysiek onderwijs na de pandemie? Kunnen instellingen gezamenlijk digitaal onderwijs aanbieden? Of is een meer geavanceerd hybride model denkbaar? Digitaal onderwijs is geen middeltje dat in de kast verdwijnt tot de volgende pandemie, maar de huidige noodoplossingen zijn ook voor verbetering vatbaar, concludeert het onderzoek.

Context

Digitalisering in het onderwijs staat al langer op de Europese agenda, waaronder in het Digital Education Action Plan (DEAP) uit 2018 en de update uit 2020. De bevindingen van de EUA sluiten dan ook goed aan op de plannen voor de Europese Onderwijs- en Onderzoeksruimtes. Het EUA-onderzoek is gebaseerd op een enquête over digitalisering in het hoger onderwijs van voor en tijdens de pandemie onder universiteitsrectoren van 368 instituten in 49 EHEA-landen, en vergelijkt de resultaten met onderzoek uit 2014. Om onderwijsinstellingen op weg te helpen deelt de EUA haar observaties over twintig zelfbeoordelingsinstrumenten voor digitaal leren en onderwijzen.