Subdossier: EHEA - Bolognaproces

Het Bolognaproces is een samenwerkingsverband tussen 48 Europese landen, dat erop gericht is om het hoger onderwijs in de landen dichter bij elkaar te brengen. Het doel van het Bolognaproces is een Europese hogeronderwijsruimte (EHEA) met vergelijkbare academische graden, gericht op het bevorderen van mobiliteit onder studenten, docenten en onderzoekers, het waarborgen van onderwijskwaliteit en het geven van een Europese dimensie aan het hoger onderwijs.


Ontwikkelingen laatste 3 maanden

Omdat de 20% doelstelling voor leermobiliteit nog niet bereikt is in de European Higher Education Area (EHEA), wil de European University Association (EUA) dat de onderwijsministers de Bologna-doelstelling opnieuw gaan bekijken. De EUA wil dat bepaalde groepen die nu nog buiten het percentage vallen, mee worden gerekend, zoals het meerekenen van virtuele mobiliteit.

Laatste update: 30 oktober 2023

Ontwikkelingen en belangrijkste verdiensten van het Bolognaproces

Het Bolognaproces heeft onder andere geleid tot:

  • het drie-cycli-systeem (Bachelor-Master-Doctoraat);
  • implementatie van het studiepuntensysteem European Credit Transfer and Accumulation System (ECTS);
  • het Diploma Supplement (DS);
  • ondertekening door alle landen van Europa (op Griekenland na) van de Lissabon Erkenningsconventie (LRC).

De Bolognaverklaring verbindt landen ertoe om op vrijwillige basis hun onderwijsstelsels te hervormen. Elke twee à drie jaar wordt een nieuw communiqué getekend door ministers tijdens een ministeriële conferentie, waarin nieuwe actiepunten aan het Bolognaproces kunnen worden toegevoegd. Zo voegde het Praagcommuniqué (2001) het Leven Lang Leren toe aan de doelen van het Bolognaproces. Later werden onder meer het overkoepelend kwalificatienetwerk voor het Europese Hogeronderwijsgebied (ENQA) en de ontwikkeling van nationale kwalificatieraamwerken (Bergencommuniqué, 2005) toegevoegd en de doelstelling dat tegen 2020, minstens 20% van de afgestudeerden een buitenlandervaring hebben opgedaan (Leuvencommuniqué, 2009). De EHEA is in 2010 formeel gelanceerd met de Verklaring van Boedapest-Wenen. Tijdens de laatste conferentie in Parijs (Parijscommuniqué, 2018) werd gepleit voor meer ondersteuning voor de implementatie van de belangrijkste doelstellingen van het Bolognaproces. Ook is de short cycle-kwalificatie aangenomen als een opzichzelfstaand kwalificatieniveau en moet er meer aandacht komen voor sociale inclusie in het hoger onderwijs.

Deelnemende landen

De Verklaring van Bologna werd op 19 juni 1999 getekend door de ministers voor Onderwijs van 29 Europese landen, waaronder Nederland. Sindsdien is het aantal deelnemende landen uitgebreid naar 48. Ook de Europese Commissie is lid van het Bolognaproces.

Tijdlijn

De volgende ministeriële conferentie staat gepland voor november 2020 in Rome. Op deze conferentie zullen de prioriteiten voor de komende tien jaar besproken worden, waaronder de rol die de EHEA kan spelen in het bereiken van de Sustainable Development Goals (SDGs).  

Meer informatie

Website EHEA: European Higher Education Area
Publicatie: Bologna Declaration of 19 June 1999: Joint declaration of the European Ministers of Education
Publicatie: Paris Communiqué
Publicatie: Budapest-Vienna Declaration on the European Higher Education Area

 

lees meer