Vergroot de kloof niet
Het European Excellence Initiative (EEI) kan het speerpunt worden van excellent onderzoek aan hoger onderwijsinstellingen, mits de Commissie het goed invult. Dat bepleiten universiteitenkoepels The Guild en YERUN in twee onafhankelijke stukken. YERUN stelt dat het initiatief excellent onderzoek in Europa moet laten gedijen door nieuwe samenwerkingsverbanden te ondersteunen. EEI-fondsen moeten niet gaan naar instellingen die al gefinancierd zijn door andere fondsen. Dit neemt de kans weg voor andere instellingen om excellent onderzoek uit te voeren. YERUN vindt zodoende dat voorkomen moet worden dat het fonds de kloof in het hoger onderwijs gaat vergroten, omdat deze initiatieven excellente instellingen ondersteunen en niet de instellingen die het juist nodig hebben. Houd de ambities hoog, het aanvraagproces eenvoudig en moedig deelname van kleinere instellingen aan zodat ze hun onderzoeksprestaties kunnen verbeteren, aldus YERUN. The Guild sluit in haar position paper aan op dit punt. Zij stellen daarnaast dat de subsidie voor onderzoek bij de instelling dient te blijven om stabiliteit van financiën te garanderen.
Van top-down naar bottom-up
Verder zijn beide koepels van mening dat de EEI een goed instrument is om bottom-up onderzoek te stimuleren. Volgens YERUN is bottom-up fundamenteel onderzoek momenteel slechts gering aanwezig in Horizon Europe en de ERA-beleidsagenda. The Guild voegt hier aan toe dat een apart financieringselement de universiteiten de mogelijkheid zou bieden om hun capaciteiten voor onderzoeksdoeleinden te versterken.
Widening
De koepels zijn het overigens niet eens over de rol van widening landen in het initiatief. The Guild is van mening dat de EEI moet worden gebruikt om excellent onderzoek in widening landen te stimuleren. Het initiatief heeft het potentieel om de capaciteiten van minder geavanceerde onderzoek en innovatie-systemen te verbeteren. Daarentegen vindt YERUN dat de EEI gebaseerd moet zijn op competitie, wat aansluit op een van de doeleinden van de EEI. Om dit te stimuleren, moeten consortia buiten de Europese universiteitenallianties en widening landen zich ook kunnen aanmelden. Het initiatief moet, volgens YERUN, de mogelijkheid bieden excellentie te laten ontstaan door vrijheid te geven aan verschillende partners, waar deze zich ook bevinden. In de huidige vorm van de EEI ligt de focus al op widening landen binnen de EEI.
Context
Het European Excellence Initiative (EEI) is een initiatief dat valt onder actie dertien van de Europese Onderzoeksruimte. Deze actie staat in teken van het versterken van hoger onderwijsinstellingen in Europa. De EEI heeft tot doel om samenwerking op het gebied van excellent onderzoek te stimuleren. De EU maakt gestaag vorderingen richting het ontwikkelen van de Europese onderwijsruimte. Binnen de Europese onderwijsruimte is de European Universities Initiative (EUI) de brug tussen hoger onderwijs, onderzoek, innovatie en de samenleving. De EEI ondersteunt de onderzoeks-en innovatiedimensie van Europese universiteiten. Neth-ER heeft onlangs een evenement georganiseerd over de Europese Universiteitenallianties (EUA). Hierbij werd gekeken naar de successen en uitdagingen van de EUA.
Mede geschreven door Tsjalling Kootstra.
