Lidstaten zetten in op O&I
Uit een nieuw rapport van de Commissie blijkt dat lidstaten ongeveer 44,4 miljard euro uit het Europese herstelfonds aan onderzoek en innovatie (O&I) besteden. Gemiddeld geven lidstaten tussen de 4% en 13% van hun budget uit de herstel- en veerkrachtfaciliteit uit aan investeringen in O&I. Landen als Duitsland, Denemarken en Finland scoren echter ver boven het gemiddelde en zetten maar liefst tussen de 16% en 26% van hun budget opzij voor O&I. In totaal zijn de meeste O&I-investeringen van lidstaten gericht op het bevorderen van de groene transitie. Landen geven eveneens veel geld uit aan het ontwikkelen van duurzame energie-technologieën, innovatieve oplossingen voor het beschermen van het milieu en het ontwerpen van groene transportmiddelen. Ook digitale technologieën krijgen prioriteit. In totaal gaat 15% van budget van lidstaten uit het herstelfonds naar cybersecurity, 5G en andere geavanceerde technologieën. De gezondheidssectoren binnen de EU ontvangen verder 5% van de totale O&I-investeringen uit het herstelfonds, waarbij het meeste geld gaat naar het bestrijden van kanker. Verschillende landen gebruiken hun budget daarnaast voor het ondersteunen van Horizon Europe partnerschappen en Horizon Europe projecten via de Seal of Excellence.
Nieuwe beleid voor meer onderzoek
Het herstelfonds is in sommige lidstaten ook bevorderend voor het hervormen van het O&I-beleid. Het gaat daarbij met name om landen uit Oost- en Zuid-Europa, die het meeste geld ontvangen uit het herstelfonds. Hervormingen in deze regio's zien met name toe op het verminderen van de fragmentatie van het wetenschappelijke onderzoeksysteem, het aantrekkelijker maken van carrières in onderzoeksinstellingen en het verminderen van administratieve rompslomp voor het ontvangen van subsidies voor O&I. Ook poogt nieuw beleid bij te dragen aan meer kennisuitwisseling tussen de onderzoekswereld en het bedrijfsleven en het verbeteren van de coördinatie tussen verschillen overheidsniveaus die zich bezighouden met O&I.
Context
De herstel- en veerkrachtfaciliteit maakt onderdeel uit van het Europese herstelfonds NextGeneration EU. Het totale budget hiervoor bedraagt 672,5 miljard euro. Lidstaten hebben geld ontvangen voor het herstel na de coronapandemie, waarbij vooraf wel eerst een herstelplan moest worden ingediend die aan bepaalde voorwaarden moest voldoen. Nederland maakt aanspraak op 4,7 miljard uit het fonds. Tot groot ongenoegen van de kennissector is Nederland nog altijd het enige EU-land dat nog geen herstelplan heeft ingediend. In maart dit jaar werd wel een eerste conceptplan ingediend bij de Tweede kamer. Neth-ER berekende vorig jaar alvast hoeveel geld Nederland zal moeten uitgeven aan kennisinvesteringen om niet achterop te raken bij haar Europese concullega's op O&I.
