Nederland doet het op het gebied van innovatiegerichte aanbestedingen in de publieke sector relatief goed in Europa. Wel kan Nederland innovatiegericht aanbesteden hoger op de agenda zetten in meer sectoren dan tot nu toe gebeurt. Dat blijkt uit een rapport van PwC voor de Commissie. Gemiddeld benutten Europese landen slechts 26,6% van hun potentie om innovatie te stimuleren door aanbestedingsbeleid.


Nederlands aanbestedingsbeleid voor innovatie: relatief goed, maar kan beter

Nederland in top-3 innovatief aanbesteden

Op het gebied van innovatiegerichte aanbestedingen in de publieke sector is Nederland derde op de Europese lijst. Dat stelt PwC in het rapport ‘The strategic use of public procurement for innovation in the digital economy’ voor de Commissie. In het rapport worden de EU-27-landen, Noorwegen, Zwitserland en het Verenigd Koninkrijk onderzocht. Het Nederlandse beleidskader stimuleert innovatie relatief goed, met een score van 45,5%. Finland heeft de hoogste score (66,6%), gevolgd door Oostenrijk (51,2%). Gemiddeld zitten de Europese landen op slechts 26,6% van hun potentie. De sterke punten van Nederland liggen in structurele capaciteitsopbouw en ondersteunende maatregelen die ingebed zijn in een actieplan voor innovatiegericht aanbesteden. Tegelijkertijd zijn de middelen die aan het actieplan zijn toegewezen onduidelijk en heeft innovatieaanbesteding in een aantal sectoren geen strategische prioriteit. Verder worden intellectuele-eigendomsrechten bij publieke aanbestedingen in Nederland in principe niet overgedragen aan deelnemende bedrijven, wat innovatie belemmert.

Innovatiegerichte overheidsaanbestedingen

11,6% van de openbare aanbestedingen in Nederland is innovatiegericht. Daarmee is Nederland een strong performer. Het gemiddelde van de Europese landen ligt op 9,3%. Bij ICT-overheidsaanbestedingen als percentage van de totale openbare aanbestedingen scoort Nederland echter als low performer met 2,5%. Het Europees gemiddelde voor ICT-overheidsaanbestedingen ligt op 3,5%.

Investeringen in onderzoek en ontwikkeling

In een ander rapport van de Commissie worden naast innovatiegerichte aanbestedingen in de publieke sector ook de O&O-aanbestedingen meegenomen, om zo een volledig beeld te krijgen van investeringen ter bevordering van innovatie. Nederland hoort bij de bottom performers met een aandeel van 0,51% van de publieke aanbestedingen die gerelateerd zijn aan onderzoek en ontwikkeling, terwijl het Europees streefniveau op 3% ligt. Het gezamenlijke aandeel innovatie- en O&O-gerichte overheidsaanbestedingen ten opzichte van de totale overheidsaanbestedingen in Nederland ligt op 12,03%, net boven het Europees gemiddelde van 10,62%.

Context

Innovatiegerichte aanbestedingen zijn inkopen van de publieke sector die innovatie stimuleren. Er zijn er geen grote veranderingen ten opzichte van de voorlopige editie van het PwC-rapport. Nederland scoort ook vergeleken met OESO-landen niet optimaal op het gebied van O&O-investeringen.