China en de VS weer groter dan de EU
Chinese bedrijven investeerden in 2022 opnieuw meer in O&I dan bedrijven in de EU. Vorig jaar kwam 17,8% van de wereldwijde investeringen van de top 2500 bedrijven in O&I uit China (222 miljard euro). Hun Europese tegenhangers waren goed voor 17,5% (2019 miljard euro). Dat blijkt uit het EU Industrial R&D Investment Scoreboard 2023 van het Joint Research Centre (JRC). Er stonden afgelopen jaar twee keer zoveel Chinese bedrijven (679) als Europese bedrijven (367) in de top 2500. Bedrijven in de VS waren in 2022 voor 42,1% van de investeringen verantwoordelijk, waarmee het aandeel groeide ten opzichte van 2021 (40,2%). Hiermee zijn Amerikaanse bedrijven verreweg de grootste investeerders in O&I.
Aandeel Europese investeringen krimpt
Waar de Europese Unie in 2021 nog verantwoordelijk was voor 17,6% van de totale O&I investeringen door bedrijven, is dit in 2022 dus nog maar 17,5%. De krimp van het aandeel investeringen door Europese bedrijven in O&I zet hiermee gestaag door: in 2020 kwam 20% van de investeringen nog van binnen de unie. Het aantal bedrijven in de top 2500 nam wel toe van 361 in 2021 tot 369 in 2022. Belangrijke verklaringen voor de slechte prestaties liggen bij de coronacrisis die sectoren zoals de auto- en andere transport-gerelateerde industrieën hard raakte. In deze sectoren behoren Europese bedrijven tot de top. De VS en China, die bijvoorbeeld meer investeren in ICT, ervoeren relatief minder hinder van problemen in de mobiliteitssector.
De EU nog steeds op de derde plek
Een positieve noot is dat investeringen in O&I van Europese bedrijven relatief net iets harder stijgen dan in de VS. Zo investeerden Europese bedrijven in 2022 13,6% meer dan in 2021, waar deze stijging in de VS slechts 12,7% bedroeg. Het is voor het eerst sinds 2015 dat dit voorkomt, aldus de JRC. Met deze groei komt de EU een stukje dichterbij de VS, maar om het gat werkelijk te dichten zullen Europese bedrijven veel meer moeten investeren in O&I. Het gat in absolute aantallen tussen de VS en de EU (827 miljard tegenover 367 miljard) is namelijk gapend groot. Verder stijgen de investeringen van Chinese bedrijven met 16,4% nog altijd meer dan in de VS of de EU.
Europese bedrijven investeren minder in ICT en AI
De meeste investeringen in O&I door bedrijven komen terecht bij digitale technologieën. Bedrijven in China en de VS investeren tevens het meest in ICT, namelijk respectievelijk 42% en 34,6%. Slechts 11,2% van de wereldwijde investeringen komt van Europese bedrijven. Ook op het gebied van AI gaat het in de EU niet best. Zo is maar 11% van de bedrijven die investeren in AI van Europese afkomst. Dit is een stuk minder in vergelijking tot China en de VS met respectievelijk 38% en 20%. Europese bedrijven zijn wel koploper als het gaat om groene investeringen
Nederland op de derde plek
Nederlandse bedrijven bekleden de derde plek van Europese investeerders in O&I. Er staan 40 Nederlandse bedrijven in de top 2500 die samen verantwoordelijk zijn voor 2,2% van de investeringen in O&I in die top. Het bedrijf Stellantis staat als Nederlandse organisatie in de top 50 investeerders. Alleen Duitsland (8,3%) en Frankrijk (2,5%) doen het in de EU beter dan Nederland. Zij zijn verantwoordelijk voor respectievelijk 113 en 54 bedrijven in de top 2500.
Context
Jaarlijks publiceert de Commissie het Industrial R&D Investment Scoreboard. Hierin analyseert zij de investeringen in O&I van de 2500 grootste bedrijven. Vorig jaar publiceerde de Commissie eenzelfde rapport over de cijfers van 2021, toen was Nederland verantwoordelijk voor een iets groter deel van de investeringen in O&I. Ondanks deze investeringen haalt Nederland nog altijd niet het doel om 3% van het bbp in O&I te investeren.
Mede geschreven door Luna Hoogendam.
