Steeds verder achter op VS en China
Europese bedrijven investeren steeds minder in onderzoek en ontwikkeling dan de rest van de wereld. Daardoor groeit het gat met de Verenigde Staten en China in 2021 verder. Dit blijkt uit de 2022-editie van het EU Industrial R&D Investment Scoreboard. Hoewel de Europese industriële investeringen in 2021 met 8,9% groeiden, lag dit gemiddelde wereldwijd, gebaseerd op de 2.500 grootste bedrijven ter wereld, op 14,8%. In China en de VS namen de investeringen nog sterker toe (respectievelijk 24,9% en 16,5%), wat de afstand tussen de EU en haar mondiale concurrenten vergroot.
China nu groter
In 2021 passeert China voor het eerst de EU. Het land met de meeste inwoners ter wereld is de EU niet alleen qua aantal bedrijven in de top 2.500 gepasseerd (678 tegenover 361), ook in aandeel in de wereldwijde investeringen streeft China (17,9%) de EU voorbij (17,6%). Het aantal Chinese bedrijven in het Scoreboard is het afgelopen decennium meer dan drie keer zo groot geworden. De grootste sectoren in China zijn ICT-producenten en -diensten. Deze twee sectoren beslaan bijna de helft van alle Chinese investeringen in onderzoek en ontwikkeling. Ook Amerikaanse bedrijven investeren steeds meer: hun aandeel in het wereldwijde totaal steeg van 38% in 2020 naar 40,2% in 2021. Daarmee behoudt de VS haar leidende positie. De ICT- en gezondheidsindustrieën bleven de grootste in de VS en zijn goed voor 83,4% van de totale onderzoeksinvesteringen in de VS.
Europa verder achter ondanks groei
De Europese industriële investeringen stijgen weer, maar het aandeel in het wereldwijde totaal daalt. Na een dip in het door Covid-geteisterde 2020 groeiden de investeringen in 2021 met 8,9% tot een recordbedrag van bijna 193 miljard euro. Dit mocht niet baten; de EU is nog maar goed voor 17,6% van de wereldwijde private onderzoeksinvesteringen. In 2020 was dit nog twintig procent. Ook het aantal bedrijven in de top 2.500 zakte van 401 in 2020 naar 361. De EU blijft wel de wereldwijde leider in onderzoeksinvesteringen door de automobielsector. Deze sector is goed voor 32,5% van de totale EU-investeringen. Ook zijn EU-bedrijven na de VS nog steeds de talrijkste in de top 50. Er komen twaalf bedrijven uit de EU, dit is er maar één minder dan tien jaar geleden.
Europese glansrol in groene technologieën
In sommige sectoren blijft Europa leidend. Europese bedrijven lopen voorop op het gebied van groene technologieën. Verder leidt de EU op het gebied van hoogwaardige patenten en uitvindingen die relevant zijn voor circulariteit. Los van investeringen dragen Europese bedrijven ook het meest bij aan de SDG-doelstellingen voor duurzame ontwikkeling. EU-bedrijven reduceerden hun CO2-uitstoot met 30% ten opzichte van 2013. Voor niet-EU bedrijven bedroeg deze vermindering maar tien procent.
Nederland derde investeerder in Europa
Nederland staat binnen de EU op de derde plek qua investeringen. Nederlandse bedrijven nemen 12,8% van het Europese totaal voor hun rekening, tegenover 47,2% in Duitsland en 15,6% in Frankrijk. Uit de top twintig van de Europese bedrijven zijn er drie gevestigd in Nederland: Stellantis op plek vijf, Airbus op plek dertien en ASML op plek zestien. In totaal zijn er van de top 1.000 Europese bedrijven 66 gevestigd in Nederland. Van de 2.500 grootste private investeerders ter wereld komen er 37 uit Nederland.
Context
De Commissie analyseert jaarlijks in het Industrial R&D Investment Scoreboard de investeringen van de 2.500 grootste onderzoeksintensieve bedrijven uit de hele wereld. Voor het eerst is het totale O&O-investeringsbedrag wereldwijd boven de één biljoen euro gekomen (1.094 miljard). Door lagere groei dan de VS en China verliest de EU al jaren terrein ten opzichte van haar mondiale concurrenten. De Nederlandse private sector investeert flink in onderzoek en ontwikkeling, maar de publieke investeringen liggen onder het gemiddelde van andere OESO-landen.
Mede geschreven door Julian Zwaal.
