Meer geld voor kennis, onderwijs, onderzoek en innovatie
De Europese Commissie heeft haar voorstel voor de volgende meerjarenbegroting gepresenteerd. Daarin doet zij een ambitieus voorstel voor een budget van 2000 miljard euro voor de periode van 2028-2034. Het aandeel voor kennis, onderwijs, onderzoek en innovatie wordt verhoogd. Zo zal het Horizon Europe programma (KP10) 175 miljard euro ontvangen, bijna een verdubbeling van het vorige budget. Het volgende kaderprogramma blijft losstaand, maar valt budgettair gezien onder het nieuwe Europese Concurrentiefonds (ECF), dat 409 miljard euro ontvangt. Het Erasmus+-programma voor onderwijs en training wordt met bijna 50% verhoogd tot 40,8 miljard euro en krijgt een nieuwe structuur.
Horizon Europe: 175 miljard euro, bijna verdubbeling
De Europese Commissie wil het budget van Horizon Europe verhogen naar 175 miljard euro en zo de Europese concurrentiekracht versterken en maatschappelijke uitdagingen aanpakken. Na veel onzekerheid in de aanloop is duidelijk dat het tiende kaderprogramma onafhankelijk blijft. Het nieuwe programma krijgt vier pijlers: Excellent Science, Competitiveness and Society (in nauwe samenhang met het nieuwe Europese Concurrentiefonds), Innovation en ten slotte de European Research Area. De Commissie wil uitbreiden op grensverleggend onderzoek, innovatie, defensie- en dual-use-technologieën en onderzoeksinfrastructuren. Daarnaast zal Horizon Europe grootschalige ‘moonshot’-projecten ondersteunen, zoals onderzoek naar schone luchtvaart en quantumcomputing en kernenergie. Met deze projecten en in samenhang met het ECF, moet Europa zijn positie als mondiale koploper in strategische sectoren versterken.
Erasmus+: wel stijging, geen verdubbeling
Het Erasmus+-programma binnen het volgende MFK krijgt volgens het voorstel van de Commissie 40,8 miljard euro. Dit is een stijging van ruwweg 50% ten opzichte van de huidige begroting. In het nieuwe programma zal het bestaande Erasmus+ en het Europees Solidariteitscorps onder één noemer worden gebracht. Het programma structureert zich rond twee pijlers: leermogelijkheden voor iedereen (learning opportunities for all) enerzijds, en ondersteuning bij capaciteitsopbouw (capacity building support) anderzijds. De Commissie zegt toe dat ze prioriteit blijft geven aan hoogwaardig onderwijs en opleiding, mobiliteit, ontwikkelen van vaardigheden, jeugd, vrijwilligerswerk en sport. Tevens draagt het programma bij aan sociale cohesie, actieve maatschappelijke betrokkenheid (burgerschap) en ondersteunt het nationale hervormingen op het gebied van vaardigheden en onderwijs. De exacte budgetverdeling en actiepunten worden nog verwacht in het officiële voorstel.
Ambitieus Commissievoorstel met focus op flexibilisering, versimpeling én concurrentiekracht
De Commissie wil de komende jaren focussen op flexibilisering, versimpeling en concurrentiekracht. Nationale bijdragen van de lidstaten blijven volgens de Commissie onveranderd. Een grote verandering aan het volgende MFK is het nieuwe Europese Concurrentiefonds, dat zich zal richten op strategische technologieën in de interne markt, in lijn met de voorstellen van Draghi en Letta. Binnen het Concurrentiefonds wordt 131 miljard geschonken aan defensie, veiligheid en ruimtevaart. Het ECF zal sterk samenwerken met het Horizon Europe programma om innovaties in alle investeringsfases te ondersteunen. In totaal gaat er vijf keer zo veel geld naar defensie, waaronder migratiebeleid, vergeleken met het vorige MFK. Cohesie en landbouw maken grote onderdelen uit van het budget.
Context
Elke zeven jaar stelt de Commissie een meerjarenbegroting, het Meerjarig Financieel Kader (MFK), op. In februari 2025 opende de Commissie publieke consultaties om input op te halen. De komende jaren zullen het Raad en het Parlement zullen onderhandelen over dit voorstel voor 2028-2034 en moeten het beiden goedkeuren. De Raad zal eerst met de Commissie onderhandelen en op sommige onderdelen unanimiteit moeten bereiken, waarna het Parlement het Raadsvoorstel zal behandelen. Het Europees Parlement kan het voorstel van de Raad enkel goed- of afkeuren, maar zelf geen wijzigingen in het voorstel aanbrengen. Neth-ER verwelkomt het voorstel en benadrukt verdubbeling voor de Horizon Europe en Erasmus+ programma's.
