Goed verbonden en goed voorbereid
In Nederland is veel vooruitgang geboekt in connectiviteitsinfrastructuur en digitale basisvaardigheden, volgens het country report. Nederland ziet digitalisering als een kans om competitief en veerkrachtig te blijven en heeft ook een cyberveiligheidsstrategie en een nationale technologiestrategie, waar de Commissie haar complimenten voor geeft. Nederland is onder andere lid van het consortium voor language learning, dat AI moet verbeteren door het Europese talen te voeden, en is potentieel het gastland voor toekomstige consortia voor mobiliteit en logistiek, en digitale gemeenschapsgoederen. Nederland investeert een kwart van haar Recovery and Resilience Plan (RRP) in digitalisering, goed voor zo’n 1,2 miljard euro, waaronder het verder ontwikkelen van AI en kwantum, het integreren van digitale vaardigheden in het onderwijs en het verder digitaliseren van publieke dienstverlening. De Commissie schat in hun country report dat Nederland hiervoor een budget van in totaal zo’n 5,4 miljard euro (0,5% van BBP) heeft uitgetrokken.
Ruimte voor verbetering: capaciteitsopbouw
Vergeleken met de adviezen van vorig jaar, lijkt er echter nog niet genoeg vaart in te zitten. Volgens het rapport van de Europese Commissie, mist Nederland een aantal belangrijke facetten voor een efficiënte digitaliseringsstrategie. Zo zijn er te weinig ICT’ers om de beoogde vooruitgang te ondersteunen, en is minder dan een kwart van hen vrouw. Hetzelfde kritiekpunt werd in het vorige rapport aangekaart. Daarnaast wil de Commissie een beter klimaat voor het opschalen van succesvolle AI-toepassingen, vooral bij het mkb, en mist er ook een strategie voor unicorns. Ook kan Nederland meer doen aan digitale publieke dienstverlening voor individuen én bedrijven, en het digitaliseren van medische gegevens. De EU vraagt de lidstaten dan ook om een aangepaste roadmap aan te leveren vóór november dit jaar. Deze roadmap biedt een tijdlijn voor de praktische stappen om de doelstellingen voor 2030 te halen.
En in Europa?
Volgens het EU-wijde rapport over de Digital Decade, moeten de EU-lidstaten hun gezamenlijke inspanningen vergroten om te voldoen aan de ambitieuze EU doelstelling voor digitalisering voor 2030. Er moet meer geïnvesteerd worden, op EU én nationaal niveau, in digitale vaardigheden, goede internetverbinding, het integreren van AI en data-analyse door bedrijven, chip-productie en startupecosystemen. Volgens het rapport is een goede digitale infrastructuur kritisch voor toekomstige welvaart en sociale cohesie, vooral in een geopolitiek complexere wereld.
Hoe zien EU-burgers digitalisering in Europa?
Meer dan 80% van de Nederlandse ondervraagden vindt dat digitale technologieën het dagelijkse leven makkelijker maken. Het Eurobarometer rapport, een annex van het Digital Decade rapport, geeft een inzicht in wat EU-burgers denken over de rol die digitale technologieën spelen in hun levens. Zo zegt bijvoorbeeld driekwart dat digitalisering publieke en private dienstverlening verbetert. 83% schat dat digitalisering in de toekomst belangrijk zal zijn voor het verbinden van mensen met hun sociale kringen alsmede publieke dienstverlening. 8 op 10 is ook van mening dat digitale technologieën nodig zullen zijn om toegang te krijgen tot gezondheidszorg. Nog eens 8 op de 10 vindt dat overheden meer moeten investeren in O&I om digitale technologieën veiliger en krachtiger te maken, robuuste en veilige infrastructuren te creëren, en om ervoor te zorgen dat Europese bedrijven competitief blijven. Daarnaast denken veel ondervraagden dat digitale technologieën belangrijker zullen worden voor het tegenhouden van klimaatverandering, het waarborgen van het democratisch proces, en werken op afstand.
Context
De Commissie publiceerde in 2021 het 2030 Policy Programme ‘Path to the Digital Decade’. Dit is het beleidskader voor het behalen van de doelstellingen uit het Digitale Kompas. Dit is de tweede editie van de jaarlijkse oefening, waarbij een ‘State of the Digital Decade’ verslag verschijnt. Hierin monitort de Commissie de algemene voortgang en geeft ze per lidstaat advies om de doelstellingen voor 2030 te behalen. In 2026 staat een tussentijdse evaluatie gepland voor het Digital Decade beleidsprogramma en de Commissie zal hiervoor komend jaar beginnen met data verzamelen.
