Economische veiligheid in een open economie
De Commissie heeft een Mededeling over een nieuw raamwerk voor economische veiligheid bekendgemaakt die het belang van onderzoek, innovatie en vaardigheden benoemt. Het raamwerk is opgesteld om de economische veiligheid van Europa in een tijd van geopolitieke spanningen en snelle technologische veranderingen te waarborgen. Tegelijkertijd probeert de Commissie ook de open economie te beschermen. Het raamwerk stelt drie prioriteiten op: de bevordering van het concurrentievermogen van de EU, de bescherming van de economie tegen bedreigingen en het aangaan van partnerschappen met landen om gemeenschappelijke zorgen en belangen te adresseren.
Aandacht voor onderzoek, technologie en vaardigheden
Het belang van onderzoek, technologie en vaardigheden wordt onderstreept in de strategie. Zo pleit de Commissie voor om- en bijscholing van werknemers in de regio om het concurrentievermogen van de Unie te bevorderen en wordt het Strategic Technologies Platform for Europe (STEP) opgericht, dat een sleutelrol moet spelen in het investeren in strategische technologieën in Europa. Ook wil de Commissie opties onderzoeken voor de gerichte ondersteuning van onderzoek naar dual use-technologieën. Een versterking van internationale partnerschappen om bescherming en samenwerking op gebied van economische veiligheid te verzekeren is ook van belang. De Commissie wil samenwerken op basis van gemeenschappelijke uitdagingen, zoals kritische grondstoffen.
Nieuwe maatregelen voor kennisveiligheid
Een belangrijk speerpunt van de Commissie is het waarborgen van kennisveiligheid. Daartoe ontwikkelde zij al richtlijnen, maar specifiek voor technologieën die essentieel zijn voor economische veiligheid wil de Commissie nieuwe maatregelen treffen. Met betrekking tot de exportcontrole van dual use-technologieën zal ze een voorstel doen om effectiever en efficiënter op te treden. Daarnaast wil de Commissie bestaande kennisveiligheidsmaatregelen ‘systematisch en rigoureus’ handhaven.
Context
Recentelijk zijn de economische afhankelijkheden van de EU steeds meer aan het licht gekomen door toenemende geopolitieke spanningen die te maken hebben met crises als de COVID-pandemie en de Russische oorlog tegen Oekraïne. Tegen die achtergrond wordt de ambitie richting strategische autonomie en kennisveiligheid voor de EU steeds sterker. Het Parlement benadrukte eerder in juni 2023 bijvoorbeeld dat er fors moet worden opgetreden tegen buitenlandse inmenging. Het nieuwe raamwerk bouwt voort op de Global Approach. Die strategie promoot multilateralisme en openheid in internationale samenwerking op het gebied van onderzoek & innovatie, maar heeft tegelijkertijd oog voor risico's.
Mede geschreven door Lieve Dessing.
