27 februari 2025
Uitgelicht: AIProHealth voor interdisciplinair onderwijs en AI in de gezondheidszorg

Dominique Selier
Beleidsmedewerker
Stel uw vraag
Meer informatie nodig? Stel uw vraag aan één van onze medewerkers
27 februari 2025
Beleidsmedewerker
Meer informatie nodig? Stel uw vraag aan één van onze medewerkers
Hoe bereid je mensen voor op het gebruik van data en AI in de gezondheidszorg? En hoe maak je de overstap van het onderwijs naar het bedrijfsleven? Deze vragen pakt het Universitair Medisch Centrum Groningen aan met het Europees gefinancierd AIProHealth project. Neth-ER interviewt Peter van Ooijen en Rik Wisselink-Bijker over de impact en samenwerking in dit EIT-project.
Mensen informeren en opleiden over de digitale transitie in de gezondheidszorg. Dat is het doel van AIProHealth. In dit uitgelichte artikel interviewt Neth-ER het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG), één van de kennisorganisaties vertegenwoordigd door het lid NFU. Professor Peter van Ooijen en dr. Rik Wisselink-Bijker vertellen over de impact van het project, de Europese samenwerking en de rol van Europese financiering. AIProHealth is een Europees gefinancierd project uit het European Institute of Innovation & Technology (EIT). Samen met diverse partners, creëerde de UMC Groningen een succesvol bordspel, een Massive Open Online Course (MOOC) en een zomerschool over AI in gezondheid.
AIProHealth ontwikkelde in haar eerste fase een succesvol bordspel: ‘AI Hospital’,en een MOOC:‘How Artificial Intelligence Can Support Healthcare’. Tijdens deze fase bestonden de academische partners uit het UMCG, Universiteit Groningen, Universiteit Tartu (Estland), Universiteit Keulen (Duitsland) en Universiteit Kopenhagen (Denemarken) en de bedrijfspartners OneVision Healthcare, Artiq en Mediaire. In haar tweede fase zette het consortium een zomerschool op, met als academische partners UMCG, Universiteit Groningen, Universiteit Tartu (Estland), Universiteit Heidelberg (Duitsland) en als bedrijfspartner OneVision Healthcare.
Het bordspel uit 2021 van de eerste fase wordt tot op de dag van vandaag gebruikt tijdens congressen, in de klas bij universiteiten en belangenorganisaties in heel Europa. In de serious game ‘AI Hospital’ maken spelers keuzes over het gebruik van AI tijdens verschillende fases in de patiëntenreis door het zorgstelsel. De spelers worden uitgedaagd om de voorkeuren van de patiënt af te wegen met ethische, juridische en maatschappelijke aspecten. Het spel moedigt deelnemers aan om hun theoretische kennis, opgedaan uit de MOOC, toe te passen in de praktijk.
Daarnaast ontwikkelde het consortium een open online cursus (MOOC) over de rol en het gebruik van AI voor en in de gezondheidszorg. Deze MOOC wordt kosteloos aangeboden aan alle geïnteresseerden en trekt duizenden mensen uit verschillende disciplines. Als coördinerende partner van AIProHealth, besloot UMCG om het project uit te breiden samen met enkele partners. In een tweede fase creëerden zij met EIT-financiering ook een zomerschool in Groningen, Tartu in Estland en Heidelberg in Duitsland. Deze school biedt de kans om te leren over, onder andere, dataverzameling en data cleaning in de gezondheidszorg. Ook krijgen zij onderwijs over de bedrijfskant van AI in gezondheid en het proces achter het opzetten van een dataproject.
De maatschappij kan niet zonder de gezondheidszorg, leggen Van Ooijen en Wisselink-Bijker uit. Ook om AI kan men niet meer heen, ook niet in de gezondheidszorg. Daarom verenigt AIProHealth deze twee domeinen. Én, brengt het project mensen met de juiste kennis en technische, medische, juridische en ethische achtergronden samen in het onderwijsdomein. Van Ooijen en Wisselink-Bijker stellen met de partners de groepen met de hand samen voor een multidisciplinaire leeromgeving. De groepen zijn gelijk verdeeld tussen studenten uit het hoger beroepsonderwijs en het wetenschappelijk onderwijs, promovendi, en mensen uit het bedrijfsleven. Bovendien komen de deelnemers uit heel Europa, en nadrukkelijk uit landen met bescheidenere innovatiescores. Hiermee maakt het AIProHealth project impact op brede schaal door heel Europa.
Het AIProHealth project maakt het mogelijk om een idee tot een startup uit te rollen. Tijdens de week op locatie, werken de studenten in multidisciplinaire teams aan hun eigen ideeën voor een origineel product of een start-up plan. Vervolgens pitchen zij hun resultaten voor een jury, bestaande uit leden van EIT en de partners. Het team met de beste pitch ontvangt een prijs uit ter waarde van 1.500 euro en krijgt begeleiding van een mentor van het EIT om het idee op de markt te brengen.
Zonder Europese financiering had het consortium het spel, de MOOC en de zomerschool niet kunnen opzetten. Van Ooijen en Wisselink-Bijker leggen uit dat het UMCG de kosten en inspanning niet had kunnen dekken op Europese schaal. Zo was het ontwikkelen van het spel en de zomerschool erg arbeidsintensief. Dankzij de financiering uit het Europese kaderprogramma heeft het project breed bereik in verschillende landen. Ook is AIProHealth daardoor toegankelijk voor veel geïnteresseerden, omdat de kosten voor de deelnemers laag bleven.
Het is nog onzeker in hoeverre partners de projectresultaten kunnen doorzetten nadat Europese financiering stopt eind 2025. De MOOC blijft online, maar zal wel regelmatig bijgewerkt moeten worden in verband met de snelle ontwikkelingen rondom AI. Het consortium onderzoekt nog hoe het bordspel op de markt te brengen voor blijvende impact. Juist dankzij de financiering van het EIT heeft AIProHealth omvangrijke resultaten geleverd, volgens Van Ooijen en Wisselink-Bijker. Om de zomerschool te blijven realiseren zonder te hoge kosten voor de deelnemers, hebben organisaties goede ondersteuning en een valide model nodig. Alleen dan kunnen resultaten doorgroeien en wordt tijdsbesteding efficiënter.
Prof. Peter van Ooijen is een vooraanstaand expert op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI) in radiotherapie en medische beeldvorming. Hij is professor aan het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en coördineert het Machine Learning Lab bij het Data Science Center in Health (DASH). Zijn onderzoek richt zich voornamelijk op de toepassing van machine learning en deep learning technieken voor de detectie, segmentatie, diagnose, behandeling en voorspelling van ziekten. Prof. van Ooijen behaalde zijn MSc aan de Technische Universiteit Delft en zijn PhD aan de Faculteit Medische Wetenschappen van de Universiteit Groningen, met een specialisatie in geavanceerde visualisatie van het hart. Daarnaast was hij de voormalige voorzitter van de European Society of Medical Informatics.
Rik Wisselink-Bijker is een junior docent aan de afdeling Epidemiologie van het UMCG. Hij voltooide zijn opleiding tot technisch geneeskundige in 2018 en verdedigde hij zijn proefschrift in 2023. In samenwerking met het Data Science Center in Health (DASH) ontwikkelt, organiseert en verzorgt hij onderwijs over AI in de gezondheidszorg voor de Faculteit Medische Wetenschappen. Naast zijn werk in het digitale gezondheidsonderwijsteam, coördineert hij de AIProHealth zomerschool en is hij de coördinator van het bordspel ‘AI Hospital’.
In de seriereeks ‘Uitgelicht’, belicht Neth-ER EU-gefinancierde onderzoeks-, innovatie- en onderwijsprojecten van haar leden en achterban. Het UMC Groningen is lid van de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU). De NFU is één van de elf lid van Neth-ER. Het AIProHealth project werd en wordt gefinancierd door het European Institute of Innovation and Technology (EIT), onder de derde pijler ‘Innovative Europe’. Het EIT is het eerste Europese initiatief dat zich specifiek richt op deze kennisdriehoek en daarmee op de gehele innovatieketen: van onderwijs tot en met de toepassing op de markt via het bedrijfsleven.