Lerarentekort aanpakken en academische vrijheid verbeteren
Het lerarentekort aanpakken, academische vrijheid verbeteren, de digitale transitie in onderwijs bevorderen en het Erasmus+-programma uitbreiden. Dat zijn belangrijke prioriteiten voor de EU als het aan het recente rapport van de Commissie Cultuur en Onderwijs (CULT) van het Europees Parlement ligt. Het rapport biedt een uitgebreide analyse van de huidige situatie en toekomstperspectieven van het EU-onderwijs-, jeugd- en sportbeleid, en komt met aanbevelingen om deze beleidsvelden te verbeteren. Een van de grootste uitdagingen in het EU-onderwijsbeleid is het aanpakken van het lerarentekort door werkomstandigheden te verbeteren. Om dit aan te pakken, spoort CULT de Europese Commissie aan om met lidstaten en stakeholders uit het onderwijsveld aan de slag te gaan om een uitgebreid plan van aanpak op te zetten. Daarnaast spoort de CULT-commissie aan om praktische handleidingen op te zetten om waarden als academische vrijheid en integriteit te waarborgen. Zo stelt het rapport dat de academische vrijheid in het hoger onderwijs in verschillende lidstaten onder druk staat, mede door buitenlandse inmenging. Om academische vrijheid te beschermen tegen buitenlandse inmenging heeft de Europese Commissie een toolkit ontwikkeld. Daarnaast werkt het Europees Parlement met de Monitor Academische Vrijheid. CULT benadrukt het belang van het inzetten van deze instrumenten om de academische vrijheid en instellingsautonomie te beschermen, en beschouwt dit als een essentiële voorwaarde om de Europese Onderzoeksruimte verder te bevorderen.
Digitalisering en burgerschapsonderwijs
Het rapport gaat ook in op Educational Technology (EdTech), dat digitale tools om het onderwijs te verbeteren behelst. Zo adviseert het rapport om de AI Act in onderwijssystemen te integreren en hiervoortoe praktische handleidingen te ontwikkelen voor leerlingen, leraren, trainers en schoolleiders. Het rapport roept daarnaast op tot meer onderzoek naar de invloed van EdTech en het faciliteren van discussies met belanghebbenden. Het rapport spreekt ook over tools die helpen om te reflecteren op de omgang van digitalisering van het onderwijs, en om hier een element van welzijn in op te nemen. Verder wordt aanbevolen om het Digital Education Action Plan (2021-2027) na 2027 te verlengen. Tot slot pleit het rapport voor het ontwikkelen van een gezamenlijk kader voor burgerschapsonderwijs in de EU, dat breed ingezet kan worden in alle lidstaten. Lidstaten worden aangemoedigd om de kwaliteit van burgerschapsonderwijs te verbeteren en zelftoetsen te ontwikkelen voor scholen en leraren om de kwaliteit van hun burgerschapsonderwijs te toetsen.
Uitbreiding en verlenging van Erasmus+
Het Erasmus+ programma speelt een sleutelrol in het bevorderen van inclusie en diversiteit, groen onderwijs en Teacher Academies. In het rapport staan dan ook aanbevelingen om het Erasmus+ programma op deze aandachtsgebieden uit te breiden, en daartoe ook de financiering te vergroten. Zo stelt CULT voor om budget toe te wijzen aan kleinschalige partnerschappen binnen Erasmus+ KA2 om het programma toegankelijker te maken. CULT pleit ervoor dat de financiering van Erasmus+-programma’s in het kader van digitalisering in het onderwijs en digitale vaardigheden worden verlengd en uitgebreid. Tot slot moeten de bestaande Erasmus+-projecten gerelateerd aan burgerschapsonderwijs worden verlengd en uitgebreid als het aan CULT ligt.
Context
Dit artikel is gebaseerd op de aanbevelingen van de CULT- Commissie uit september 2024. In het rapport wordt onder andere het belang van burgerschapsonderwijs benadrukt, waar Neth-ER ook voor pleit in haar position paper. Veel van de aanbevelingen in dit rapport zijn in lijn met een eerder rapport uit 2023 waarin CULT ook meer aandacht vroeg voor inclusie, digitale vaardigheden en de Green Deal. Ook staat in het vorige rapport, evenals in dit rapport, dat er stabiele financiering voor de Europese Onderwijsruimte moet komen. Ten opzichte van het oude rapport ligt er in het meest recente rapport van CULT veel meer nadruk op het belang van burgerschapsonderwijs en academische vrijheid. Het lijkt erop dat CULT in haar vernieuwde koers in wil zetten op gemeenschappelijke Europese waarden, waar burgerschapsonderwijs en academische vrijheid een belangrijke spil in zijn.
Mede geschreven door Iskender Şimşek
