DSA botst met academische waarden
De aanstaande Digital Services Act (DSA) kan wel eens negatieve impact hebben op de onderzoeks- en onderwijssector. Dat zeggen CESAER, COAR en Liber in een gezamenlijk statement als reactie op de aangenomen positie over de DSA van het Europees Parlement. Zij wijzen erop dat hoewel de regulering voornamelijk gericht is op commerciële digitale diensten, publieke onderzoeks- en onderwijsinstituties behoorlijk de dupe kunnen worden van deze nieuwe wet. In het gunstigste geval zou dit betekenen dat er ‘slechts’ een grotere administratieve last bij beide sectoren komt te liggen. In het ergste geval kan het betekenen dat er complete ondersteuningssystemen offline moeten. Als voorbeeld noemt de coalitie institutionele repositories (digitale opslaglocaties voor bijvoorbeeld vaktijdschriften en boeken) die door de bepalingen in het huidige voorstel worden gehinderd.
Laatste kans om uitzondering te maken voor onderzoek en onderwijs
Komende periode volgen er onderhandelingen tussen het Parlement, de Commissie en de Raad over de DSA. Dit is volgens de coalitie de laatste kans om de onderzoeks- en onderwijssector de wetgevende macht te attenderen over de negatieve gevolgen van de DSA. De verklaring roept andere belanghebbenden op om in hun navolging de rapporteurs van de DSA alsmede de Europees commissarissen Thierry Breton en Mariya Gabriel te verzoeken om in de DSA een uitzondering voor onderwijs- en wetenschappelijke infrastructuren te maken.
Context
De Digital Services Act (DSA) moet samen met de Digital Market Act (DMA) een veiligere digitale ruimte creëren waarin de rechten van gebruikers worden beschermd; desinformatie bestrijden en er gelijke concurrentievoorwaarden voor bedrijven scheppen. Dit allemaal om Europa klaar te maken voor de digitale transitie. De kennissector uitte al eerder haar zorgen over de DSA, waaronder Science Europe. Ook op het gebied van data zijn er verschillende wetgevingstrajecten. Eerder werden het Parlement en de Raad al eens over de Data Governance Act. Op 23 februari 2022 publiceert de Commissie haar voorstel voor een nieuwe Data Act, aangekondigd in de Europese datastrategie. Ook hierover uitte de onderzoekssector zorgen. Daarom pleitte de UvA vorig jaar voor bijvoorbeeld een Europese Digital University Act. De Commissie reageerde hierop door onder ERA Prioriteit 2 een analyse te doen naar de impact van bestaande (Copyright Directive) en nieuwe digitale wetgeving voor de onderzoekssector.
