Het Parlement spreekt zich uit over innovatie voor concurrentievermogen, jonge onderzoekers en onderwijs in ontwikkelingslanden. In een drukke laatste plenaire vergaderweek besteedde zij relatief veel aandacht aan kennisgerelateerde onderwerpen. Andere onderwerpen met een kennisrandje die de revue passeerden waren kritieke grondstoffen, de European Health Data Space, Europese verkiezingen en mentale gezondheid.   


Parlement besteedt veel aandacht aan kennis tijdens laatste vergaderweek van 2023

EP spreekt zich uit over kennis   

De EU moet zich sterker inzetten voor innovatie voor het Europees concurrentievermogen, jonge onderzoekers en onderwijs in ontwikkelingslanden. Dat zegt het Europees Parlement in resoluties die het aannam tijdens de laatste plenaire vergadering van 2023. Tijdens deze vergadering nam het Parlement ook positie in over de European Health Data Space (EHDS), zodat de onderhandelingen met de Raad daarover kunnen starten. Neth-ER schreef daar een apart artikel over. 

Ontwikkelingssamenwerking in onderwijs   

Het Parlement roept de Commissie en de lidstaten in een resolutie op meer aandacht te besteden aan ontwikkelingssamenwerking in het onderwijs. Het ziet grote kansen voor regio’s met veel jongeren, zoals de Sub-Sahara bijvoorbeeld, maar enkel als de juiste kansen voor humanitaire ontwikkeling worden gegeven vanuit de EU. Dat vergt meer lokale professionals, investeringen in het beroeps- en hoger onderwijs en in science, technology, engineering and mathematics (STEM)-vaardigheden om kwaliteitsbanen te creëren. De EU zou jonge mensen in ontwikkelingslanden moeten begeleiden bij het aanleren van vaardigheden voor de transities. Zij erkent daarbij ook de belangrijke rol voor publiek-private partnerschappen in het (technisch) beroepsonderwijs als duurzame langetermijnsinvestering.  

Innovatie voor concurrentievermogen 

Het Parlement spreekt zich ook uit over het verhogen van het innovatieve concurrentievermogen van de EU. Daarmee neemt zij vast een voorschot op het rapport dat Mario Draghi begin 2024 over het onderwerp zal publiceren in opdracht van de Commissie. Het Parlement dringt aan bij de Commissie om een ‘start-up test’ te ontwikkelen die de impact van wetgeving toetst op innovatie, financiering en concurrentievermogen. Ook wil het de dat de Commissie start-ups integreert in haar talentprogramma’s zoals Erasmus+ om kansen voor jonge afgestudeerden in start-ups te promoten. Tenslotte hoopt het Parlement dat de Commissie plaats gericht innovatiebeleid en excellentiegedreven innovatiebeleid beter verenigd.  

Jonge onderzoekers 

Vlak nadat de onderzoeksministers zich uitspraken over carrières voor met name jonge onderzoekers, doet het Parlement dat ook. Zij verwelkomt de voorstellen van de Commissie om onderzoekscarrières aantrekkelijker te maken, maar wijst er op dat die verantwoordelijkheid voornamelijk bij de lidstaten ligt. Wel zou de Commissie nieuwe financieringsmechanismen kunnen aanmoedigen via Horizon Europe. Bijvoorbeeld door een Europese garantie in te stellen voor publieke onderzoeksorganisaties die onderzoeksmedewerkers in dienst nemen via contracten met een langere loopduur dan het EU-project. Zo kan de Commissie veranderingen in aanwervings- en behoudspraktijken van begunstigden van het programma teweegbrengen. 

EP neemt positie in over kritieke grondstoffen   

Het Parlement heeft de deal bekrachtigd die zij sloot met de Raad over de Critical Raw Materials Act.  Zij gaf eerder aan dat zij meer aandacht wilde voor kennis in de nieuwe wet. Uit de tekst blijkt dat het Parlement daarin deels zijn zin heeft gekregen. Organisaties moeten op aandringen van het Parlement bij het indienen van strategische projecten een werkplan schrijven voor het om- en bijscholen van werknemers.   

Nog een rijtje kennisrelevante resoluties 

Het Parlement nam nog veel meer resoluties aan. In een resolutie over de Europese verkiezingen roept zij de lidstaten op gecoördineerd te handelen om de stemgerechtigde leeftijd voor de Europese verkiezingen te verlagen. Ook roept zij lidstaten op om meer aandacht aan mentale gezondheid te besteden in het onderwijs. Verder wil het Parlement een Europees kenniscentrum gericht op niet-overdraagbare ziekten. In andere resoluties pleit zij voor meer onderwijs-en onderzoekssamenwerking met de VS, en juist meer voorzichtigheid met China. Een laatste wapenfeit van het Parlement is een verzoek om wetgeving tegen verslavend ontwerp van smartphones, hetgeen een positieve invloed zou kunnen hebben op de leesvaardigheidsscores van 15-jarigen

Context 

Het Parlement komt twaalf maal per jaar samen in Straatsburg voor een plenaire vergadering. Tijdens die vergadering neemt zij allerlei resoluties aan. Sommige resoluties, zoals die over de Critical Raw Materials Act komen voort uit haar rol als medewetgever. Echter kan het Parlement zich ook in niet-wetgevende resoluties op eigen initiatief uiten en de Commissie oproepen om meer aandacht te besteden aan bepaalde onderwerpen. Tijdens de vorige plenaire vergadering pleitte het Parlement voor een gedeelde bevoegdheid voor de EU op onderwijsterrein en nam het zijn positie aan over de Net-Zero Industry Act.