Het aantal vrouwelijke (vice-)rectoren is sterk ondervertegenwoordigd op Europese universiteiten. Er is nog veel werk nodig om gendergelijkheid te creëren binnen leidinggevende posities in het Europees hoger onderwijs. Dit is de conclusie van een onderzoek onder de 850 universiteiten van de European University Association.


Vrouwelijke (vice-)rectoren op Europese universiteiten sterk in de minderheid

Een kleine stijging naast een grote, aanhoudende ongelijkheid

Vrouwelijke (vice-)rectoren zijn nog steeds sterk in de minderheid op Europese universiteiten in vergelijking tot mannelijke (vice-)rectoren. Dit kwam naar voren in een onderzoek van de European University Association (EUA) onder de eigen leden, in totaal 850 universiteiten uit 48 landen. Minder dan een derde van de (vice-)rectoren op EUA-universiteiten is vrouw. Desondanks is dit al een significante toename ten opzichte van 2014, waarin het aandeel vrouwen voor deze topposities nog lager lag. Nederland heeft in vergelijking met andere landen relatief veel vrouwelijke rectoren en staat samen met Noorwegen, Zweden, Oostenrijk, Kroatië en Servië bovenaan de lijst. Aan de andere kant kent Nederland maar nauwelijks vrouwelijke vice-rectoren en scoort daarop samen met Polen, Portugal, Hongarije en Griekenland het laagste van alle EU landen. Er valt dus nog veel te verbeteren.

 

% in 2014 op alle EUA-universiteiten

% in 2021 op alle EUA-universiteiten

% in 2021 op alle Nederlandse EUA-universiteiten

Aandeel vrouwelijke rectoren

10.5%

18.1%

31 – 40%

Aandeel vrouwelijke vice-rectoren

24.3%

29.1%

1 – 20%

 

Het glazen plafond

Er is nog een lange weg te gaan voordat genderevenwicht in leidinggevende posities op Europese universiteiten is bereikt. Hoe hoger op de arbeidsladder, hoe vaker gendersegregatie plaatsvindt. Bijna 60% van de hooggeplaatste managementfuncties binnen universiteiten worden bekleed door vrouwen. Echter, er zijn twee belangrijke redenen waarom vrouwen hier vaak blijven hangen: voor veel topposities is hoogleraarschap vereist, een positie die vrouwen minder vaak bekleden, en de institutionele mindset is dikwijls nog niet ingesteld op vrouwen in topposities. Zolang dit niet verandert, is het moeilijk voor vrouwen om het glazen plafond te doorbreken.

Context

Binnen het Europese kennisveld wordt er nog onvoldoende vooruitgang geboekt om gendergelijkheid te creëren. Volgens de Gender Equality Index zal het op dit tempo nog zeker 60 jaar duren voordat er volledige gendergelijkheid wordt bereikt in Europa. Gendersegregatie in het onderwijs is binnen de meeste lidstaten nauwelijks verbeterd of juist gelijk gebleven het afgelopen decennium. Begin 2020 presenteerde de Commissie de nieuwe strategie voor gendergelijkheid 2020-2050, waarin maatregelen staan om ongelijkheid tegen te gaan binnen de onderzoekswereld en het onderwijs, waarbij een geïntegreerd genderperspectief centraal staat.