Bewustzijn over AI en data
AI gaat onderwijzers niet vervangen, maar hun mogelijkheden juist enorm vergroten. Dat staat in de langverwachte ‘Ethical guidelines on the use of artificial intelligence (AI) and data in teaching and learning for Educators’. De Commissie wil met deze richtsnoeren bewustzijn over het gebruik en de mogelijke risico’s van AI en data in het onderwijs vergroten. Bijvoorbeeld door veel voorkomende misvattingen over AI en data te ontkrachten. Een van die misvattingen is bijvoorbeeld het niet inclusieve karakter van AI. Echter biedt AI juist kansen om toegang en inclusie binnen het onderwijs te verbeteren, zolang ethische principes centraal staan in het gebruik ervan. Daarnaast zou AI de rol van de onderwijzer ondermijnen, terwijl AI eigenlijk ondersteunend kan werken voor docenten. AI stelt docenten namelijk in staat om leerervaringen te creëren waarin leerlingen extra worden uitgedaagd. Bijvoorbeeld het uitvoeren van creatieve opdrachten, effectief samenwerken en nadenken over oplossingen voor maatschappelijke problemen. Bovendien kan AI administratieve taken automatiseren, waardoor er meer effectieve tijd besteed kan worden aan lesgeven.
Aanbevelingen ter ondersteuning
Om het potentieel van AI in uw onderwijsinstelling te benutten geven de richtsnoeren een aantal concrete aanbevelingen. Breng als instelling bijvoorbeeld in kaart of er wellicht al AI-systemen aanwezig zijn en welke data uw school verzamelt en welk doel dat dient. Volgens de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) is zo’n analyse zelfs verplicht. Controleer daarnaast voortdurend het gebruik en hiermee de impact op het onderwijs van een AI-systeem. Werk ook samen met andere onderwijsinstellingen om te leren hoe zij hun AI-systemen hebben ingericht en hoe zij betrouwbare leveranciers selecteren. Hierbij helpt het om deel te nemen aan digitaliseringsprojecten binnen bijvoorbeeld Erasmus+. Ook is het onder andere van belang dat uw personeel de mogelijkheid heeft om zich bij te scholen en competenties blijft ontwikkelen voor ethisch gebruik van AI en data.
Context
Het bevorderen van excellentie en vertrouwen in AI is een topprioriteit van de Commissie. Zo presenteerde zij in 2020 een witboek over AI, waarin deze twee doelen centraal staan. Ook presenteerde de Commissie in april 2021 de AI-Verordening om innovatie te stimuleren en het vertrouwen van burgers te vergroten. De nieuw gepresenteerde richtsnoeren vormen een aanvulling op eerdere inspanningen voor promotie van AI en data in het onderwijs. Een doel uit het Digital Education Action Plan is bijvoorbeeld het bijbrengen van de juiste AI-vaardigheden, voor het gebruik van AI-toepassingen in de praktijk. Daarnaast is de ontwikkeling van een centraal platform voor AI een van de doelen in het werkprogramma van het nieuwe Digital Europe programma. Neth-ER organiseerde in juni 2022 een evenement met leden uit de expertgroep die verantwoordelijk waren voor de bovengenoemde richtsnoeren. Een van de conclusies hieruit was dat Europa de leiding moet nemen in de discussie over ethiek binnen AI.
Mede geschreven door Julian Zwaal.
