Startschot Digital Europe gelost
Met een budget van bijna 2 miljard euro zijn de eerste werkprogramma’s van Digital Europe aangenomen, blijkt uit een persbericht van de Europese Commissie. In totaal zijn drie werkprogramma’s gepubliceerd: een hoofdwerkprogramma 2021 – 2022, een werkprogramma voor de European Digital Innovation Hubs 2021 – 2023, en een werkprogramma voor cyberveiligheid 2021 – 2022. In een eerste call is 415 miljoen euro vrij gemaakt voor projecten in onder meer cloud-to-edge infrastructuur, dataruimten, kunstmatige intelligentie, digitale vaardigheden en het bestrijden van desinformatie. Het is nog wachten op het laatste werkprogramma voor supercomputing, die op dit moment wordt voorbereid door de EuroHPC Joint Undertaking. De Commissie organiseert verscheidene informatiedagen de komende weken.
Financieren om te implementeren
Hoewel het nieuwe digitale financieringsprogramma eenzelfde opzet hanteert als Horizon Europe, is Digital Europe geen onderzoeks- en innovatieprogramma an sich. Digital Europe richt zich op het implementeren van digitale infrastructuren en diensten op grote schaal. Consortia die tastbare oplossingen kunnen leveren in de digitale sfeer komen in aanmerking voor financiering. Denk aan het inzetten van high performance computers, het opzetten van sectorale dataruimten, het bouwen van testfaciliteiten, opzet, exploitatie en onderhoud van digitale overheidsdiensten of het opzetten en geven van mastercursussen op het gebied van geavanceerde digitale vaardigheden. Daarnaast worden de projecten voornamelijk uitgevoerd door middel van subsidies en aanbestedingen. Als een algemene regel dekken de Europese subsidies tot 50% van de kosten, voor het mkb geldt een specifieke kostenvergoeding van 75%. Het ministerie van EZK heeft laten weten 50 miljoen euro te reserveren aan cofinanciering, gericht op de doelen vastgelegd in de Nederlandse Digitaliseringsstrategie 2021.
Overzicht: wat en beheert door wie
Digital Europe heeft een looptijd van 7 jaar met een totaal budget van 7,6 miljard euro. De vijf pijlers van Digital Europe worden door zowel de Commissie als verschillende agentschappen beheerd:
- AI, data en cloud
Wat: ontwikkeling van sectorale dataruimten (zoals de European Health Data Space) via een ondersteuningscentrum en het Europees open data portal, grootschalige pilots voor cloud-to-edge gebaseerde service oplossingen, ontwikkeling centraal platform voor AI, en tot slot de ontwikkeling van sectorale AI-testcentra, bijvoorbeeld voor de agrifoodsector.
Wie: meeste projecten beheerd door DG CNECT.
- Cyberveiligheid
Wat: ontwikkeling kwantumcommunicatie-infrastructuur (EuroQCI), ondersteuning bij de implementatie van EU-wetgeving, opzetten en versterkingen van nationale Security Operation Centres (SOC), ondersteuning van 5G-cyberveiligheid, en vaardigheden en training faciliteren onder meer voor de gezondheidssector.
Wie: projecten beheert door EU Cybersecurity Competence Centre in Roemenië, behalve projecten rondom EuroQCI, die worden beheerd door DG CNECT.
- Geavanceerde digitale skills
Wat: in het huidige werkprogramma wordt 166 miljoen gereserveerd voor acties ter bevordering van geavanceerde digitale vaardigheden; 122 miljoen euro voor het opzetten van speciale onderwijsprogramma’s op sleutelcapaciteitsgebieden en 44 miljoen euro voor overige acties zoals bijscholing, ontwikkeling aanbod van korte cursussen voor mkb en algemene digitale transformatie in onderwijs, zoals het versterken van het Digital Skills and Jobs Platform.
Wie: projecten beheerd door Uitvoerend Agentschap voor gezondheid en digitaal beleid (HaDEA).
- Accelerating the best use of digital technologies
Wat: uitrol Europese Blockchain Services Infrastructuur, uitrol netwerk van de Europese Digital Innovation Hubs. Acties rondom digitale overheid en in het kader van de Green Deal zoals Destination Earth, EU Digital Product Passport en acties rondom desinformatie.
Wie: acties beheert door HaDEA. Alleen de European Digital Innovation Hubs door DG CNECT. De Nederlandse inzet in deze hubs coördineert RVO.
- High Performance Computing
Wat: aanschaffen van exascale computing, upgraden van bestaande supercomputers en toegang tot het gebruik ervan vergroten, en de ontwikkeling van kwantumcomputers.
Wie: beheerd door Europese partnerschap High Performance Computing (EuroHPC).
RVO ondersteunt het Nederlandse bedrijfsleven en kennisveld met aansluiting vinden in Europese digitale projecten. De open calls, templates voor applicatieformulieren alsook regels omtrent financiering zijn te vinden op de ‘Funding & Tender portal’.
Strategische autonomie in de digitale sfeer
Digitale, strategische autonomie staat centraal in de nieuwe werkprogramma’s van de Commissie. Het was lang wachten op de publicatie van de werkprogramma’s, mede door het gesteggel over de toegang van derde landen tot de verschillende programmaonderdelen zoals kwantumtechnologie. Entiteiten uit derde landen zijn niet uitgesloten, maar zullen voor sommige acties door een molen van regels en checks worden gehaald voor ze mee kunnen doen.
Context
Met de publicatie van de werkprogramma’s wordt invulling gegeven aan het derde Digital Europe financieringsprogramma. Nieuw in het programma is verhoogde aandacht voor vaardigheden als horizontale actie, naast dat het een eigen pijler heeft gekregen. Daarnaast gaat met een kleine 330 miljoen euro veel aandacht naar de uitrol van de European Digital Innovation Hubs. De Commissie voorziet nationale financiering via toekomstige meerlandenprojecten, waarvoor nationale overheden budget kunnen reserveren via hun nationaal herstel- en veerkrachtplannen. Digital Europe moet bijdragen aan het behalen van de 2030 digitale doelen. Op dit moment onderhandelen de Commissie, de Raad en het Parlement over een nieuw Europees breed digitaal bestuurskader.
