Plannen voor technologie en defensie
De Europese Commissie heeft plannen gepresenteerd voor de versterking van Europese defensie en ruimtevaart, die volgens haar ook in samenhang gezien moeten worden. Een eerste set plannen betreft de bijdrage van de Commissie aan Europese defensie. De Commissie wil bijvoorbeeld na goedkeuring van lidstaten gaan werken aan een Europese ruimtevaartstrategie voor veiligheid en defensie. Ook zal de Commissie in het derde kwartaal van 2022 de Europese wet inzake cyberweerbaarheid presenteren die Von der Leyen in haar State of the Union van 2021 aankondigde.
Roadmap voor Europese veiligheid
Het belangrijkste wapenfeit van de defensieplannen voor de kennissector is een roadmap voor de ontwikkeling van essentiële technologieën voor het EU-veiligheids- en defensiebeleid. Deze roadmap heeft als doel het toekomstige Europese innovatie-en onderzoekslandschap voor veiligheid en defensie vorm te geven. Opvallend is dat de Commissie in 2023 voorstellen wil doen om synergieën tussen civiel en defensieonderzoek mogelijk te maken in meer EU-programma’s en instrumenten. In sommige programma’s als de Connecting Europe Facility of de structuurfondsen is deze zogenaamde dual-use, oftewel technologieën of innovaties met zowel een civiele als militaire bestemming, wel mogelijk. In een programma als Horizon Europe is dit bijvoorbeeld nog niet het geval.
De krijgsmacht moderniseren
Ook wil de Commissie op meerdere manieren innovatie gaan stimuleren, bijvoorbeeld door een nieuwe blended facilitieit onder InvestEU, een nieuwe innovatie-incubator voor defensietechnologieën en dual-use-innovatie, en in navolging van het start-up initiatief voor de ruimtevaart (CASSINI), een zelfde soort initiatief voor defensie. Tenslotte zal de Commissie samen met het Europees Defensieagentschap en haar Defence Innovation Hub een nieuw innovatie-instrument voor veiligheid en defensie opzetten.
Een defensie gerelateerd Observatorium
De Commissie zal ook haar werk voor het Observatorium voor essentiële technologieën voortzetten. Het Observatorium gaat essentiële technologieën identificeren als input voor technology roadmaps voor defensie en veiligheid. In 2022 zal zij als onderdeel van het Observatorium ook een expertgroep oprichten die regelmatig met de lidstaten consulteert. In 2022 staat ook een rapport op de agenda om ook in deze sector nieuwe technologieën in de civiele veiligheidsmarkt te identificeren.
Ook de ruimte in
Op dezelfde dag presenteerde de Commissie voorstellen over de ruimtevaart. De Commissie presenteerde een voorstel voor een programma om een veilig satellietcommunicatiesysteem op te zetten. Vanuit de ruimte zal dit de weerbaarheid van de infrastructuur van de EU en haar openbare diensten moeten vergroten. De Commissie wil in het Horizon Europe cluster Digital, Industry & Space 430 miljoen euro toewijzen voor onderzoek naar New Space technologieën. Tevens komt de Commissie met een EU-aanpak voor het beheer van ruimteverkeer (Space Traffic Management – STM). Middels onderzoek moeten uiteindelijk concrete innovatieve plannen worden ontwikkeld om onder andere met technologie ruimtevaartuigen en –afval te identificeren. Eind 2023 richt de Commissie een forum op voor kruisbestuivingen op het gebied van technologie en innovatie en komt ze met een gedetailleerd onderzoeksplan voor technologieën. In 2025 zal het uitvoeringsproces daarvan worden geëvalueerd.
Context
De Europese Commissie presenteerde onlangs een concept voor het Strategische Kompas voor veiligheid en defensie, dat nog wacht op goedkeuring van de lidstaten. Het kompas geeft richting aan de gezamenlijke ambitie van de lidstaten en de Commissie om toekomstige geopolitieke dreigingen en uitdagingen te adresseren. De lidstaten vroegen de Commissie ook een roadmap uit te werken voor essentiële technologieën. Onlangs lanceerde de Europese Commissie voor het eerst een actieplan voor het vinden van nieuwe synergiën tussen de civiele, defensie- en ruimtevaartindustrie. Ook dat plan moet de strategische afhankelijkheid van de EU op het gebeid van essentiële technologieën verminderen en maakt tevens onderdeel uit van de Europese Industriestrategie.
