Het klopt dat lidstaten en geassocieerde landen slechts op vrijwillige basis deelnemen aan acties van de Europese Onderzoeksruimte (ERA). Dat schrijft de ERAC in een opiniestuk. Hiermee onderstreept de adviesgroep de heersende scepsis binnen de onderzoekswereld omtrent de vrijblijvende aard van deelname. De ERAC benadrukt daarom dat lidstaten de verschillende acties in de beleidsagenda van de ERA grondig dienen te beoordelen, alvorens ze besluiten aan welke acties zij willen deelnemen.


ERAC bevestigt vrijblijvende karakter voor lidstaten van de ERA

ERAC ‘waarschuwt’ voor vrijwillige positie lidstaten   

In een opiniestuk geeft de European Research Area and Innovation Committee (ERAC) aan dat deelname van lidstaten en geassocieerde landen aan ERA-acties vrijwillig is. Zo kan elke lidstaat simpelweg besluiten om niet deel te nemen aan de beleidsagenda van de ERA, aldus de ERAC. Hiermee bevestigt de adviesgroep de reden tot bezorgdheid binnen de onderzoekssector betreffende de vrijblijvendheid van de ERA acties. Dit zou kunnen leiden tot verminderde toewijding vanuit de lidstaten.

Eventuele oplossingen

Om dit te voorkomen, adviseert de ERAC dat het beginsel van coördinatie, samenhang en inzet, zoals omschreven in het Pact voor Onderzoek & Innovatie, moet worden toegepast binnen de ERA. Daarnaast moedigt de ERAC de lidstaten aan de ERA-acties grondig te bestuderen en niet-vrijblijvende verbintenissen aan te gaan. Afhankelijk van het soort actie kunnen de lidstaten ook aangeven in welke mate zij wensen deel te nemen aan Europese onderzoeksactiviteiten. De ERAC raadt aan om het doel van verwachte nationale dan wel regionale acties helder uiteen te zetten en tevens te verklaren in hoeverre deze acties bijdragen aan de ERA-acties.

Context

De ERAC is een adviesgroep die oordeelt over het innovatiebeleid binnen de Europese Onderzoeksruimte (ERA). In 2021 ging de vernieuwde ERA van start en heeft de Commissie nieuwe beleidsacties opgesteld voor de periode 2022-2024. Deze nieuwe ERA-beleidsagenda focust zich met name op het mobiliseren van de Europese onderzoeksactiviteiten. Ook is het versterken en herzien van onderzoeks- en innovatiesystemen een hoge prioriteit. Eind vorig jaar hebben de Europese onderzoekministers de twintig verscheidene onderzoeksprioriteiten uit deze agenda aangenomen tijdens de Raad voor Concurrentievermogen. De nationale regeringen van de lidstaten zijn gevraagd om vóór eind juni aan te geven aan welke nieuwe ERA-acties zij willen deelnemen. In september bespreken de vertegenwoordigers de opgegeven voorkeuren, waarna de ERAC een aantal richtlijnen zal opstellen.

 

Mede geschreven door Roderik van Meurs