Bredere toegang tot onderzoeksinfrastructuren
De toegang tot onderzoeksinfrastructuren moet verbeterd worden. Dit stelt het European Strategy Forum on Research (ESFRI) in haar rapport op basis van enquêtes gericht aan stakeholders en netwerken van onderzoeksinfrastructuren. Daarin benadrukt het adviesforum open science, multidisciplinariteit en de diversiteit van toegang, zowel tot als binnen infrastructuren. Toch kan toegang verbeterd, onder andere door het diversifiëren van financieringsstromen, het openstellen richting nieuwe gebruikers en het doorontwikkelen van digitale en prioritaire toegangsvormen. Ook doet ESFRI aanbevelingen voor het herzien van het Europese Handvest voor Toegang tot Infrastructuren.
Vaardigheden en digitalisering
Stakeholders vragen om erkenning van pan-Europese onderzoeksinfrastructuren op nationale niveaus en hun bijdrage op onderwijs en training. Daarnaast benadrukt zij de digitalisering van onderzoeksinfrastructuren, virtuele toegangsvormen en vaardighedenontwikkeling om met open science en ‘big data’ om te gaan. Ook vraagt ESFRI om aandacht voor het monitoren van de milieuvoetafdruk en meer innovatieve samenwerking op het gebied van technologische ontwikkeling. Ondanks dat zij om gerichte wetgeving vraagt, zou het Handvest volgens ESFRI moeten dienen als referentiekader voor de fundamentele principes van toegang tot onderzoeksinfrastructuren en niet te veel voorschrijven.
Context
ESFRI adviseert de Commissie op de beleidsontwikkeling voor Europese onderzoeksinfrastructuren. Dit doet zij in het kader van actie 8, het ondersteunen van onderzoeksinfrastructuren, op de beleidsagenda van de Europese Onderzoeksruimte (ERA). Het Forum publiceert roadmaps en lanceerde in 2021 elf nieuwe initiatieven voor onderzoeksinfrastructuren, gefinancierd door de lidstaten en private sector. In 2022 nam de Raad Concurrentievermogen conclusies over onderzoeksinfrastructuren aan. Daarin riep hij ESFRI op om uiterlijk 2025 een nieuwe roadmap te publiceren en verzocht hij de Commissie om het Handvest te herzien.
