Drie aanbevelingen
Er moeten twee nieuwe werkgroepen worden opgezet om gendergelijkheid en inclusie in O&I te faciliteren. Dit staat in het rapport 'Approaches to inclusive gender equality in research and innovation (R&I)' opgesteld door DG Research and Innovation (RTD). De eerste werkgroep moet zich richten op gendergelijkheid binnen de Europese Onderzoeksruimte (ERA), en zal een roadmap naar een inclusieve en gendergelijke ERA moeten opstellen voor de lidstaten. De tweede werkgroep moet draaien om het verzamelen van specifieke data over diversiteit in O&I. Het rapport spreekt van gelijkheid in de breedste zin van het woord. Deze werkgroep zal zich dan ook richten op intersectionaliteit. Tenslotte benadrukt het rapport dat de Commissie aandacht dient te besteden aan bewustwording over gendergelijkheidsplannen in Horizon Europe.
Uitdagingen
Het rapport laat verder zien dat de werkgroepen aan de slag kunnen met verschillende uitdagingen op het gebied van gendergelijkheid en intersectionaliteit in O&I. Zo laten verschillende studies zien dat structurele ongelijkheden en vooroordelen van invloed zijn op de doorstroom van minderheidsgroepen naar senior onderzoeksposities. Daarnaast is de overgang van het hoger onderwijs naar een onderzoeksloopbaan, met name voor studenten met een etnische of ‘migratieachtergrond’ een grote uitdaging. Ook vormt intimidatie in onderzoeksomgevingen jegens onderzoekers met een gestigmatiseerde achtergrond een probleem. Problematisch is dat bovenstaande problemen wellicht niet altijd worden gemeld, omdat onderzoekers bang zijn om benadeeld te worden op de zeer competitieve onderzoeksarbeidsmarkt als zij melding maken van incidenten.
Context
(Gender)gelijkheid is al een tijd een prioriteit van de EU, welke de Von der Leyen-Commissie met haar ‘Unie van Gelijkheid’ en de Gender Equality Strategy 2020-2025 extra kracht bij zet. Binnen de strategie krijgt gendergelijkheid in onderzoek veel aandacht. Zo zetten de Commissie en lidstaten zich bij het vernieuwen van de ERA in voor het bevorderen van gendergelijkheid. Eén van de 20 beleidsacties uit de ERA Beleidsagenda 2022-2024 is specifiek gericht op het promoten van gendergelijkheid in O&I. Daarnaast introduceerde de Commissie in Horizon Europe verplichte gendergelijkheidsplannen voor deelnemende organisaties.
Mede geschreven door Vera van Vliet
