Nederlandse scholieren scoren vergeleken met scholieren in andere EU-landen enorm slecht qua leesvaardigheid. Dit blijkt uit het Programme for International Student Assessment 2022 van de Organisatie voor Economische Samenwerking in Ontwikkeling (OESO). Ook op wiskunde en wetenschap gaat Nederland achteruit ten opzichte van de vorige meting. Wel scoort Nederland ten opzichte van de andere EU-landen goed op wiskunde. Op wetenschap scoort zij net bovengemiddeld. OESO verklaart de wereldwijde achteruitgang door overmatig gebruik van digitale apparaten door jongeren. De pandemie is echter geen verklaring.


Leervaardigheden Nederlandse scholieren matig vergeleken met andere EU-landen

OESO leest Nederland de les

De leesvaardigheid van Nederlandse scholieren is de laatste vier jaar snel achteruit gegaan. Dit blijkt uit de resultaten van de Programme for International Student Assessment (PISA) 2022 van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). Van de 26 beproefde EU landen, staat Nederland op de 21ste plek qua leesvaardigheid. Alleen op het gebied van wiskunde presteert Nederland heel goed ten opzichte van de andere EU-landen. Hier presteert Nederland op Estland na als beste binnen Europa. Op beide gebieden neemt de score van Nederland wel aanzienlijk af ten opzichte van andere landen. Als Nederland haar scores zou willen opkrikken zou zij eens op werkbezoek naar Estland kunnen gaan, het land spant namelijk de kroon van alle EU-landen met scores boven de 510 voor alle drie de onderwerpen. Ook Ierland, Finland en Polen presteren zeer goed tegenover de andere Europese landen. Echter gaan de EU en OESO gemiddeldes allebei achteruit in vergelijking met vorige jaren. Aziatische landen zoals Zuid-Korea, Japan, Singapore en China scoren van alle landen het beste in de PISA.

Overmatig gebruik van digitale apparaten

Volgens de OESO, biedt de COVID-19 pandemie geen verklaring voor de daling in prestatie wereldwijd. Ook zag de OESO geen sterke relatie met socio-economische veranderingen en verschillen: zowel de prestaties van bevoorrechte en kansarmere studenten gingen achteruit. OESO ziet wel een correlatie tussen het gebruik van digitale apparaten en de prestaties van de scholieren: kinderen die meer tijd doorbrengen op een scherm, scoren veel lager dan kinderen die niet langer dan een uur op hun mobiele apparaten doorbrengen.

Overzicht beproefde EU landen

Neth-ER geeft hieronder de scores van alle beproefde EU landen weer. Alleen Luxemburg mist in het rijtje. De gekleurde vakken geven aan welke landen het dichts bij de Europese mediaan zitten op het betreffende onderwerp. Uit het overzicht blijkt dat Nederland nog net in het linkerrijtje prijkt.

 

Context

Elke drie jaar brengt de OESO hun PISA rapport uit. De PISA evalueert hoe goed scholieren van vijftien jaar oud hun basisvaardigheden en kennis beheersen en in hoeverre zij deze kunnen toepassen in het sociale en economische leven. De publicatie van dit rapport werd uitzonderlijk een jaar uitgesteld wegens de COVID-19 pandemie. Eerder dit jaar werd ook de Progress in International Reading Literacy Study (PIRLS) gepubliceerd, waar Nederlandse scholieren ook al slecht scoorden op leesvaardigheid. Voormalig Nederlands minister van basis- en voorgezet onderwijs Dennis Wiersma sprak tijdens een bezoek in Brussel zijn zorgen al eens uit over dalende leerprestaties en lerarentekorten. Hij vroeg de EU om lidstaten te helpen met oplossingen.