In zowel de nieuwe Datawet als de Europese verklaring voor digitale beginselen moet meer rekening gehouden worden met de onderzoekssector, aldus Science Europe. In haar reactie op twee consultaties van de Commissie stelt de Europese koepel dat de nieuwe regelgeving omtrent data uitwisseling verduidelijkt moet worden. Daarnaast houdt ze een pleidooi voor universele toegang tot digitale technologieën en voor toekomstbestendige databankregelgeving.


Science Europe: belang onderzoekssector nieuwe Datawet onvoldoende gewaarborgd

Datawet: teveel gefocust op bedrijfsleven

Hoewel de nieuwe Datawet toegang tot data voor onderzoekers kan verbeteren, is de wet momenteel teveel gefocust op  het bedrijfsleven. Science Europe stelt in een reactie op de consultatie van de Commissie over de nieuwe datawet dat de Commissie meer duidelijkheid moeten verschaffen over de reikwijdte wet. Het is onduidelijk of de nieuwe regels die de Commissie schetst voor private dienstverleners van data ook gaan gelden voor publiek gefinancierde dienstverleners van data. Daarnaast pleit de Europese koepel voor meer juridische zekerheid en uniformiteit bij het wisselen tussen verschillende aanbieders van clouddiensten buiten de grenzen van de EU. Het is van cruciaal belang voor onderzoekers om zekerheid te hebben dat de informatie die zij opslaan in cloud computing-dienstenvoor hen beschikbaar blijven als ze ervoor kiezen om een andere opslagruimte te gebruiken

Databankwetgeving: toekomstbestendig maken

De nieuwe overkoepelende Datawet herziet ook de verouderde databaseregelgeving (uit 1996). Volgens Science Europe is de huidige benadering van de Commissie te reactief. Het voorstel van de Commissie pakt alleen de huidige juridische discrepanties aan zonder oog te hebben voor toekomstige technologische ontwikkelingen in databasegebruik. Ook koepelorganisatie ALLEA is kritisch over de nieuwe regels omtrent databanken en maakt bezwaar tegen de uitbreiding van het bestaande sui generis databankrecht tot machinegegenereerde data.

Digitale Beginselen

Daarnaast heeft Science Europe ook gereageerd op de open consultatie van de Europese digitale beginselen. De Europese onderzoeksfinanciers sporen de Commissie aan niet alleen te kijken naar universele toegang tot internet maar breder naar universele toegang tot digitale technologieën. Om succesvolle internationale onderzoeksprojecten uit te voeren moeten alle actoren toegang hebben tot de benodigde technologieën. Daarnaast houdt Science Europe een algemeen pleidooi voor het trainen van digitale vaardigheden van onderzoekers en ondersteunend personeel, maar zwijgt ze over hoe de EU dit kan stimuleren. Als zijsprong vult Science Europe haar eerdere reactie op het Europese Pact voor Onderzoek & Innovatie aan en vraagt de Commissie de FAIR (Findability, Accessibility, Interoperability and Reusability)  en TRUST (Transparency, Responsibility, User focus, Sustainability and Technology) principes te integreren in het Pact.

Context

Het voorstel van een nieuwe Datawet was al aangekondigd in de Mededeling van de Commissie over de Europese datastrategie. De nieuwe Datawet moet de data-economie eerlijker maken. Ook de onderzoekssector was uitgenodigd input te leveren. De publicatie van de Datawet staat op 1 december gepland, waarna de Raad en het Parlement zich erover zullen buigen. Eerder presenteerde de Commissie ook een voorstel voor een ‘Data Governance Act’. Daarnaast is de Commissie voornemens om een algemene verklaring op te stellen over Europese digitale beginselen, zoals aangekondigd in het Digitale Kompas. De publicatie van de verklaring staat voor eind dit jaar op de agenda en zal ondertekend worden door zowel de Raad als het Parlement.