Plan B
Het Verenigd Koninkrijk (VK) heeft bekend gemaakt hoe het gereserveerde gelden voor associatie met Horizon Europe, Copernicus, Euratom en Fusion for Energy gaat gebruiken voor het opzetten van een nieuw programma ‘Plan B’, als associatie niet rondkomt. Dat blijkt uit het plan ‘Supporting UK R&D and collaborative research beyond European Programmes'. Het behouden en aantrekken van talent, het stimuleren van innovatie en internationale samenwerking en systeeminvesteringen staan centraal. Zo worden bestaande talent-, innovatie- en onderzoeksprogramma’s versterkt. Verder krijgen Britse deelnemers aan Horizon Europe-consortia financiering voor projecten waarbij vóór 31 maart 2025 subsidieovereenkomsten worden ondertekend.
Britse garanties
De Horizon Europe Guarantee, waarmee het VK succesvolle Britse Horizon Europe aanvragen financieel ondersteunt, blijft van kracht. Daarnaast heeft het VK toegezegd te zullen kijken naar in-flight aanvragen. Dit zijn aanvragen voor regelingen met één begunstigde, zoals ERC- of EIC-subsidies, die uiteindelijk niet worden geëvalueerd door de EU omdat het VK niet geassocieerd is. Het UK Research and Innovation Council zal nagaan of deze aanvragen vanuit het VK kunnen worden ondersteund, alhoewel precieze details nog niet volledig duidelijk zijn. Verder stelt het VK meer middelen beschikbaar voor bestaande talentprogramma’s en richten ze een nieuw beurzen- en prijzenprogramma op met als doel om toptalent in het VK te behouden en aan te trekken. Daarnaast verhoogt het VK de financiering voor innovatieprogramma’s, specifiek voor het midden-en kleinbedrijf. Ook gebruikt het VK vrijgekomen financiële middelen om Britse instellingen de steunen die het zwaarst zijn getroffen door het verlies van Horizon Europe-talentfinanciering.
Wetenschap is de verliezer
Universities UK, Britse koepelorganisatie van universiteiten, verwelkomt de Britse plannen maar benadrukt dat associatie de beste optie zou zijn. Russell Group, het Britse orgaan dat toponderzoeksuniversiteiten vertegenwoordigt, schrijft in een brief aan Commissievoorzitter Von der Leyen dat wetenschap en onderzoek de "grootste verliezers" zouden kunnen zijn als er geen associatieverdrag wordt getekend. LERU staat volledig achter deze brief. Het VK geeft aan zich nog steeds bij Horizon Europe aan te willen sluiten, maar zegt dat de Commissie dit blokkeert totdat de wrijvingen over het Noord-Ierland Protocol, onderdeel van de Brexit-deal, zijn opgelost.
Context
In de Brexit-deal van december 2020 spraken het VK en de EU af dat het VK zich op korte termijn zou associëren met Horizon Europe. Ondanks verwoede pogingen en urgente oproepen van de Europese kennissector is dit er nog altijd niet van gekomen. Onder andere de politieke impasse rondom afspraken over Noord-Ierland in de Brexit-deal zijn voor de EU een reden om het VK nog niet te associëren. Ook in Zwitserland, waar associatie met Horizon Europe ook nog niet gestart is, zijn transitiemaatregelen van kracht om individuele onderzoekers niet de dupe te laten worden van politieke strubbelingen. De Britse overheid ondersteunt succesvolle Britse Horizon Europe aanvragen financieel, vastgelegd in de Horizon Europe Guarantee. Deze garantie is eerder al verlengd. De komende tijd zal de Britse overheid in gesprek gaan met de onderzoeksector om de nu aangekondigde plannen verder uit te werken.
