Europa schreeuwt om groene en digitale vaardigheden en het onderwijs kan ze niet leveren. Dat stelt de Europese Commissie in haar jaarlijkse strategische prognose, waarin zij een overzicht biedt van de uitdagingen voor de EU en acties om ze op te lossen. Ook circulaire groei is een speerpunt.  


Commissie: ‘Europese onderwijssystemen niet klaar voor groene transitie’

Onderwijssystemen niet klaar voor transities

Europa schreeuwt om groene digitale vaardigheden en het onderwijs kan ze niet leveren. Dat stelt de Commissie in haar jaarlijkse strategische prognose, waarin zij de grote ontwikkelingen in Europa en de wereld onder de loep neemt en actiegebieden identificeert voor de EU. Vaardigheden is er daar één van. De Commissie ziet dat de huidige onderwijssystemen nog niet fit zijn voor de magnitude en snelheid van de veranderingen in de wereld. Het gaat om veranderingen als het toenemende belang van vaardigheden bovenop formele kwalificaties, nieuwe generaties die andere waarden belangrijk vinden in hun baan, en digitale technologieën die hun weg vinden naar het klaslokaal. Deze veranderingen brengen grote uitdagingen voor het onderwijs, bijvoorbeeld als het gaat om digitale geletterdheid van leraren, pedagogische aanpakken, kwaliteitszorg en de betrouwbaarheid van systemen en de onderwijsinhoud en gelijke kansen

Zie vaardigheden in breder perspectief

De uitdagingen rondom vaardigheden gaan verder dan enkel economische overwegingen. Digitale vaardigheden zijn bijvoorbeeld niet enkel belangrijk voor het vinden van banen, maar ook voor het actief participeren in de maatschappij en democratie. Verder ziet de Commissie het belang toenemen van duurzame competenties, tezamen met civiele en ondernemende vaardigheden, om sociale innovatie in gemeenschappen te stimuleren. Tenslotte benoemt zij dat vaardigheden in de publieke sector van groot belang zijn. De Commissie is bezorgd dat het 69% van de EU-gemeenten ontbreekt aan personeel met vaardigheden op het gebied van en milieu- en klimaatevaluatie, waardoor duurzame investeringen vertraging op lopen.

Innoveren voor economische groei met minder grondstoffen

Een van de andere actiegebieden gaat over de tocht naar een duurzame economie, waarin de Commissie een belangrijke rol ziet voor innovatie. De Commissie ziet dat door onderzoek & innovatie economische groei steeds beter wordt ontkoppeld van (schadelijk) grondstoffengebruik. Tegelijkertijd ziet zij innovatie niet als wondermiddel en lukt vermindering van emissies enkel door meer afvalcirculariteit, energie-efficiëntie en efficiëntere landbouw.

Meer private financiering nodig voor groene innovatie

De transitie naar een duurzame economie is ook afhankelijk van voldoende en spoedige financiering uit de private sector.  De EU moet ervoor zorgen dat durfinvesteerders meer investeren in in start-ups en scale-ups die actief zijn in oplossingen voor de transities. Het potentieel van kapitaalmarkten in de EU is zeer onderontwikkeld vergeleken met de VS. Als dit niet wordt opgelost, zal het steeds lastiger worden voor kapitaalmarkten om de transities te financieren. Dit kan weer leiden tot minder productiviteit en een opeenstapeling van schulden die bedrijven al hadden vanwege de pandemie. Tenslotte ziet de Commissie dat overheidsinvesteringen te veel risico’s mijden, waardoor private investeerders wegblijven en risicovolle, toekomstgerichte investeringen niet worden gedaan.

Context

In 2020 begon de Commissie met strategische prognoses die haar helpen om prioriteiten te bepalen voor toekomstig beleid. Zo vormden de strategische prognoserapporten de aanleiding voor geopolitiek ingegeven initiatieven als de Europese Chips & Raw Materials Acts. In 2021 was open strategische autonomie het hoofdonderwerp van de prognose; in 2022 vormde de veranderende geopolitieke situatie na de Oekraïne invasie de kern. Dit jaar is het centraal stellen van duurzaamheid en het welzijn van mensen in de open strategische autonomie van Europa het thema.